Samodzielność i Odpowiedzialność Artykuły
Autorefleksja uczniów na temat własnego rozwoju
Czy nasi uczniowie zdają sobie sprawę z własnych postępów i rozwoju? Zapewne kierują się w ocenie wynikami sprawdzianów. Jednak tak pozyskana refleksja przychodzi za późno, jest podsumowująca i trudna do wykorzystania w przyszłości. Autorefleksja jest bardzo...
Argumenty przeciwko ocenianiu stopniami prac domowych
Spotkałam się z opinią, że sugestia Ministerstwa Edukacji, aby nie oceniać prac domowych jest naruszeniem autonomii nauczyciela. Sprawa autonomii jest poruszana zarówno przez ministerstwo, jak i przez nauczycieli. W tym wpisie o autonomii nauczyciela, zapisach w...
Jak mam się uczyć?
Mówimy uczniom często, czego mają się uczyć, ale rzadko, jak się uczyć. Trzeba pracować nad tym wraz z uczniami. Nie ma jednego przepisu – jak się uczyć? Sami uczniowie muszą znaleźć dla siebie najlepsze strategie uczenia się. W „jak” pomagają: planowanie,...
Wybór a odpowiedzialność
Brak wyboru owocuje biernością uczniów, a czasami nawet buntem. Wybór to podstawa samodzielności i odpowiedzialności, a więc V strategii oceniania kształtującego: Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się. System edukacyjny ogranicza...
Samoocena w trzech odsłonach
Wpis inspirowany rozdziałem 5 z książki Susan M. Brookhart Classroom Assessment Essentials (ASCD 2023). Autorka docenia w nim samoocenę uczniowską. Istnieją różne strategie samooceny, ważne jest, aby w klasie szkolnej panowała kultura uczenia się. Bez tego strategie...
Co mogę odjąć?
Badania profesora Leidy Klotza wykazały, że ludzie mają tendencję do dodawania, a nie odejmowania. Patrząc na szkołę, możemy to często zaobserwować - dodatkowy program nauczania, dodatkowa inicjatywa, dodatkowy projekt itd. Może dlatego, że odejmowanie jest...
Samoocena pomaga w procesie uczenia się
Samoocena uczniów jest bardziej skomplikowana niż zwykłe pytanie skierowane do uczniów: Jak myślisz, jak ci poszło? W samoocenie nie chodzi o sam wynik, ale również o proces dochodzenia do wyniku - o proces metapoznawczy. Znani eksperci edukacyjni, tacy jak Paul...
Angażuj uczniów poprzez zadawanie im pytań
Psychiatra William Glasser twierdzi, że motywuje nas pięć podstawowych potrzeb: bezpieczeństwo, przynależność, władza, wolność i zabawa. Jakie zatem wnioski dla nauczania? Bezpieczeństwo Mówimy o bezpieczeństwie psychicznym, czyli o tym, aby uczeń nie był narażony na...
Czy uczniowie lubią samoocenę?
Czy uczniowie lubią samoocenę? Myślę, że – to zależy jaką. Każdy nauczyciel zaleca uczniom w pewnym zakresie samoocenę, np. przeprowadza test, podaje wyniki i poleca uczniom sprawdzić własne odpowiedzi. Często uczniowie nie wiedzą, po co mają dokonać samooceny lub nie...
Dwa sposoby na uczenie uczniów oceny koleżeńskiej i samooceny
Samo słowo „ocena” może wywołać falę strachu u uczniów i jeśli mamy być szczerzy, też u nauczycieli. Uczniowie wyobrażają sobie krytykę ich pracy, a nauczyciele wyobrażają sobie godziny poświęcone na ocenianie. Aby ułatwić sobie pracę nauczyciele korzystają z oceny...
Samosterowny uczeń
Wszyscy chcemy, aby nasi uczniowie stali się niezależnymi, samodzielnymi i odpowiedzialnymi uczącymi się. Kiedy uczniom trudno jest skupić się na zadaniu, osiągnąć cele i przejąć odpowiedzialność za swoją naukę, zapewne brakuje im właśnie samoregulacji. Uczniowie,...
Pomysły na przeciwdziałanie niepożądanym zachowaniom uczniów
W USA bardzo często jedyną metodą dyscyplinowania uczniów jest ich zawieszenie – uczniowie nie mogą przez pewien czas przychodzić do szkoły. Według badań nie ma to dużego wpływu na poprawę zachowania uczniów. W Polsce nie ma takiej praktyki, ale są inne, ale też...
Kontrola i jej odpuszczanie
Odpuszczenie kontroli może być dla człowieka dużym wyzwaniem. Z takim wyzwaniem borykają się też nauczyciele. O nich na końcu wpisu. Aby zrozumieć, dlaczego odpuszczenie kontroli może być trudne, musimy przyjrzeć się przyczynom leżącym u podstaw tego zjawiska. Często...
Trzy wskazówki dla nauczycielek wczesnoszkolnych i nie tylko.
Wskazówki w tym wpisie nadają się na każdy wiek uczniów, ale są przedstawione na przykładzie klas młodszych. Teoria samostanowienia, która mnie samą zachwyciła przez swoja prostotę i trafność, mówi, że każdy uczący się ma trzy potrzeby: autonomii, kompetencji i więzi....
Notatka poważna i ważna sprawa
Umiejętność sporządzania notatek zawierających własną refleksję, buduje samodzielność i samosterowność uczniów w uczeniu się, czyli działa w kierunku piątej strategii oceniania kształtującego: Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się. Oto...
Sposób na notatki
Notatki i zapisywanie w nich refleksji jest kluczowe dla uczenia się. Dlatego powracam raz jeszcze i pewnie nie raz w przyszłości, do tego tematu. Polecam poprzedni wpis: https://oknauczanie.pl/notatki. Robienia notatek trzeba uczyć uczniów praktycznie. Samo...
Koncentracja na nauce, a nie na ocenach
Uczniowie klas starszych przeważnie są już przyzwyczajeni do oceniania przy pomocy stopni i zarówno oni, jak i ich rodzice, takiego oceniania się domagają. Uczniowie pytają: Jaki dostanę stopnień?; Czy to będzie na stopień?; Co mogę zrobić, aby dostać lepszy stopień?...
Samoocena uczniowska – na jakiej podstawie?
Samoocena uczniowska jest potrzebna uczniom i nauczycielowi. Jest kluczem do oceniania kształtującego. Mówi o tym najważniejsza, piąta strategia oceniania kształtującego: Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się. Uczeń dokonując samooceny...
Nawyki samokierującego sobą ucznia
Uczniowie potrzebują zarówno akademickich umiejętności jak i społecznych. Ważne jest, aby uczniowie po skończeniu szkoły byli przygotowani do skutecznego rozwiązywania problemów; myślenia krytycznego, tworzenia i wprowadzania innowacji; podejmowania inicjatyw;...
Samodzielność i odpowiedzialność ucznia.
Samodzielność uczniów nie nastąpi, jeśli o nią nie zadbamy. Rozwijanie tej umiejętności u uczniów wymaga intencjonalności i planowania; nie stanie się to tylko dlatego, że dorośli „chcą”, aby tak się stało. Przedstawiam kilka wskazówek, jak pracować nad samodzielności...
Zachęcanie uczniów do myślenia, a nie do naśladowania.
Zbyt często nauczyciele wyręczają uczniów w myśleniu. Istnieje kilka prostych sposobów, aby promować samodzielne myślenie. Przedstawia je Crystal Frommert i powołuje się na książkę autorstwa Petera Liljedahla pt.: Building Thinking Classrooms. Częściej zachęcamy...
Autonomia ucznia
Motywacja, zaangażowanie i zainteresowanie – trzy różne pojęcia. W artykule – jak pracować z uczniami na ich rzecz. Badanie Gallupa z 2018 r. wykazało, że wraz z wiekiem uczniowie stają się mniej zaangażowani w naukę. Te badanie pokazują kilka alarmujących wyników: w...
3 sposoby na zaangażowanie uczniów
Badania edukacyjne pokazują, że na każdym poziomie nauczania i na wszystkich przedmiotach występuje silna korelacja pomiędzy zaangażowaniem uczniów a osiąganymi przez nich wynikami. Nauczyciele mają problem z zaangażowaniem uczniów, którzy nie chcą uczestniczyć w...
Cierpliwość i samodzielność
Jeden z profesorów akademickich, mający zajęcia ze studentami, powiedział mi, że obserwuje wzrost niepewności u studentów. Nie próbują rozwiązać problemu i zadań, czekają aż nauczyciel wskaże im drogę lub upewni ich, że wybrali dobrą. Profesor powiedział, że ich...
Cierpliwość i samodzielność
Jeden z profesorów akademickich, mający zajęcia ze studentami, powiedział mi, że obserwuje wzrost niepewności u studentów. Nie próbują rozwiązać problemu i zadań, czekają aż nauczyciel wskaże im drogę lub upewni ich, że wybrali dobrą. Profesor powiedział, że ich...
3 pomysły na budowanie społeczności klasowej
Przeczytałam artykuł Sary Kinstler (link u dołu), która opisuje trzy innowacje, które wprowadziła w klasie drugiej, a które bardzo pomogły tworzyć społeczność klasową i poprawiły dyscyplinę. Myślę, że część z tych pomysłów jest znana nauczycielom, ale z pewnymi z...
Samopoczucie a samokontrola
Proces przejmowania przez ucznia odpowiedzialności za własne uczenie się, nie jest ani prosty, ani łatwy. Ocenianie kształtujące zaleca nauczycielom pracę nad tym procesem. Jednym z podstawowych i koniecznych warunków wzięcia przez ucznia odpowiedzialności za własne...
Oddać proces uczenia się w ręce ucznia
Piąta strategia oceniania kształtującego - Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu własnego uczenia się – jest wyzwaniem dla każdego nauczyciela. Warunkiem koniecznym jest przekonanie uczniów, że się uczą. Obecna szkoła nie za bardzo dba o to, aby...
Czym więcej piszesz, tym lepiej to robisz
Mój osobisty przypadek jest potwierdzeniem zdania z tytułu. W szkole nie byłam tak zwaną „dobrą uczennicą”. Moje wypracowania nie były wysoko oceniane. W wieku 13 lat poznałam na zimowych wakacjach kolegę z innego miasta, zaczęliśmy korespondować, z czasem nasze listy...
Uczenie się w rękach uczniów
Wiele lat temu zauważyliśmy, że ocenianie kształtujące można promować jako dążenie do samosterowności ucznia. Potwierdza to ułożenie strategii oceniania kształtującego, w której piąta strategia jest zwieńczeniem wszystkich pozostałych - Wspomaganie uczniów, by stali...
Jak uczyć uczniów samooceny?
Myślenie jest niewidoczne i dlatego trudno jest zobaczyć, że się czegoś nauczyliśmy, i że się rozwinęliśmy. Jeśli nie potrafimy monitorować swego procesu uczenia się to: Nie wiemy, kiedy potrzebujemy pomocy. Brniemy w błędne rozumowanie i rozwiązanie. Wkładamy ten sam...
Uczeń w środku swojego procesu uczenia się.
Piąta strategia oceniania kształtującego, określona przez zespół pracujący w amerykańskim Educational Testing Service program - “Keeping Learning on Track”. (Educational Testing Service przedstawiony w publikacji “Tight but Loose: Scaling Up Teacher Professional...
Uczeń mający kontrolę nad swoją nauką.
Trzy konieczne warunki, aby uczeń mógł przejąć kontrolę nad swoim procesem uczenia się.
Uczeń potrafi dokonać samooceny.
Uczeń konstruuje swoją wiedzę.
Uczeń uczy się poprzez współpracę.
Zaangażowanie uczniów pod lupą badawczą
Jak - dbanie o zainteresowanie ucznia; przekonanie ucznia o jego własnej skuteczności; powiązanie wkładanego wysiłku z osiąganymi wynikami; uczenie się nie dla stopnia; współpraca uczniów i osiąganie przez uczniów sukcesów – wpływają na zaangażowanie uczniów w naukę....
WWW – 3 proste czynniki wpływające na zaangażowanie uczniów w naukę
Wybór, Wystrój i Współpraca Piąta strategia oceniania kształtującego zaleca umożliwianie uczniom wzięcia odpowiedzialności za swoją naukę. Aby to mogło nastąpić uczeń musi mieć możliwość wyboru, uczyć się w estetycznych warunkach i móc wspólpracowac z innymi. Artykuł...
Samoocena
W artykule rozważymy 9 pytań, pomocnych przy samoocenie: Czy pracowałam/em z całych sił? Jeśli nie, to dlaczego nie, co mi w tym przeszkadzało? Czy znałam/em cel mojej pracy? Czy wykorzystałam/em wszystkie swoje zasoby, aby osiągnąć cel? Jeśli nie, to dlaczego? Czy...
Pochwała, czy docenienie?
Chwalić, czy nie chwalić? Kiedy pochwala wspiera proces uczenia się, a kiedy może mu szkodzić? Kiedy nagroda wpływa na odpowiedzialność ucznia za jego proces uczenia się. W artykule zajmiemy się kilkoma warunkami pożądanej pochwały: Doceniać ważne. Dostosować przekaz...
Jak zwiększyć zaangażowanie uczniów w uczenie się?
Inspirując się jednym z artykułów amerykańskich podam cztery pytania, do których odpowiedzi mogą dać pewne wskazówki do poszukiwania odpowiedzi na pytanie tytułowe: Czy towarzyszę moim uczniom w ich uczeniu się? Czy ja jako uczeń chciałbym być tak nauczany? Czy...
Jak wpływać na samodzielność nastolatka w uczeniu się?
O strategiach, które może promować nauczyciel, aby wzmacniać samokontrolę ucznia: Rozmowa z samym sobą Celowe uczenie się Zarządzanie sobą W artykule znajdują się liczne odwołania do badań edukacyjnych. Artykuł można też przeczytać pod linkiem:...
Jak wpływać na motywację?
Artykuł zaczyna się od rozważań nad tym: Czy ludzie są z natury leniwi i niechętni do pracy? W dalszej części przechodzi do sposobów motywowania uczniów: Dawanie wyboru Umożliwianie współpracy Budowanie poczucia skuteczności 1,5 strony czytania Nuda szkolna, to jeden...
Daj dziecku samemu rozwiązać problem
Z badań wynika, że kiedy dorośli przejmują trudne zadania za dzieci, one mają mniejszą ochotę pokonywać następne wyzwania. Zamiast pomagać poprzez przejęcie zadania za dziecko, lepiej pomóc mu rozpoznać kolejne możliwe kroki, z którymi może sobie poradzić...
Badania nad motywacją do uczenia się
W artykule o badaniach na temat motywowania uczniów i o sposobach motywowania uczniów przez nauczycieli. O motywacji wewnętrznej i zewnętrznej. Oraz przykład działań szkoły w USA, która koncentruje się motywacji uczniów do nauki. Artykuł można tez przeczytać pod...
Angażowanie myślenia
Jak można uaktywnić myślenia uczniów? Metoda matematyka Petera Liljedani powodujące, że uczniowie angażują się w rozwiązywanie problemów, myślą i biorą odpowiedzialność za swoje uczenie się. Artykuł przeznaczony dla nauczycieli matematyki. Artykuł można też przeczytać...
Samoocena
Samoocena jest bardzo ważną częścią oceniania kształtującego. Ma związek z każdą ze strategii oceniania kształtującego. W artykule o tym, jakie są warunki, aby mogła być w nauczaniu wykorzystana. Wskazówki, co może zrobić nauczyciel, gdy nauczanie nie postępuje równo...
Ocena koleżeńska i samoocena
Artykuł ma dwie części, jedna poświęcona jest przygotowaniu uczniów do oceny koleżeńskiej, a druga do samooceny. W drugiej część, która bardziej związana jest z piątą strategią oceniania kształtujące, zawarte są też pewne wskazówki na temat tego, co zrobić, gdy...
Nowa motywacja: autonomia, kompetencje i pokrewieństwo
Aby uczeń mógł być odpowiedzialny za siebie, musi tego chcieć. Jak go zatem zmotywować? Czy przyszedł czas na inną motywację, zamiast stopni? W tym artykule zajmiemy się motywowaniem poprzez autonomię, kompetencje i pokrewieństwo.1 strona czytania W szkole...
Fazy przejmowania przez uczniów odpowiedzialność za uczenie się
Piąta strategia oceniania kształtującego zaleca: Wspomagajmy uczniów tak, aby stali się autorami procesu własnego uczenia się. Czyli dajmy im przestrzeń do samodzielności i dbajmy, aby brali za swoją naukę odpowiedzialność. W artykule wskazówki, jak to można robić w...
Czynniki, które motywują uczniów do zaangażowania się w naukę
Jak nauczyciel może wspierać, pielęgnować i podtrzymywać motywację uczniów niezbędną do zaangażowania się? Na motywację do zaangażowania wpływają: zainteresowanie ucznia tematem, pozytywne nastawienie do uczenia się, nadzieja, że wysiłek włożony w uczenie się jest...
Budowanie samosterowności poprzez wzmacnianie motywacji do uczenia się
W jaki sposób nauczyciel poprzez wzmacniane motywacji ucznia, może pomoc mu stać się samosterownym. Cztery wskazówki: Zainteresować ucznia Dać mu autonomię Przekazywać informację zwrotną Ograniczyć ocenianie przy pomocy stopni3 strony czytania Brak motywacji do...
