Jest różnica pomiędzy potrzebami i zaangażowaniem rodziców uczniów w niższych klasach szkoły podstawowej i wyższych oraz w szkole średniej.

W szkołach podstawowych szczególnie w klasach niższych rodzice mają potrzebę kontaktowania się ze szkołą. W szkołach średnich ten kontakt, o ile w ogóle ma miejsce, to najczęściej odbywa się pośrednio przez uczniów. W tym wpisie kilka pomysłów na nawiązanie kontaktów.

Szkoły oczekują, że uczniowie zaczną brać większą odpowiedzialność za siebie i swoja naukę. Jednak wielu rodziców skarży się, że ich starsze dzieci przekazują im jedynie absolutne minimum informacji.

1. Od samego początku

Można już na początku, wraz z wysłaniem rodzicom planu lekcji, napisać do nich list z przedstawieniem się i zapytaniem ich o to, co ich dziecko lubi w szkole i co jest dla niego wyzwaniem. Można oprócz listu odbyć rozmowę telefoniczną lub zaprosić chętnych do szkoły.

Ja na pierwszej rozmowie z rodzicami licealistów, pytałam, co mogą mi dobrego powiedzieć o swoim dziecku. Było to trudne dla nich pytanie, nawet, gdy znajdowali coś pozytywnego, to jednocześnie narzekali np. na lenistwo dziecka.

Rozmowy takie dają dobry wgląd w życie uczniów poza szkołą i tworzą ramy do współpracy. Rodzice mają bogatą wiedzę o swoich dzieciach i przeważnie lubią o nich rozmawiać.

2. informacja o napotykanych trudnościach

O trudnościach trzeba informować jak najwcześniej, wtedy można wspólnie i szybko przeciwdziałać. Warto o nich mówić w przyjemny sposób, z nadzieją na pomoc i wyjście z problemów.

Można przyzwyczaić rodziców do krótkich komunikatów, wtedy nie będą ich odbierać jako tragedię. Pracując w gimnazjum miałam zwyczaj pisania bardzo krótkich listów do rodziców, na przykład: „Janek dziś wpadł na świetny pomysł rozwiązania zadania” lub „Marysia ma kłopot z ułamkami, ale pracujemy nad tym”. Okazywało się, że rodzice bardzo sobie cenili te komunikaty i często pisali długą odpowiedź, co pozwalało mi poznać lepiej sytuację ucznia. Dzięki takiej korespondencji na przykład dowiedziałam się, że

• uczennica ma młodszego niepełnosprawnego braciszka, którym musi się opiekować, co ma wpływ na to kiedy może się uczyć,
• inny uczeń, który cały czas się spóźniał miał tak daleko do szkoły, że było to częściowo usprawiedliwione,
• z kolei inna uczennica mająca wzorowe prace domowe miała brata starszego, który z nią prace odrabiał, a właściwie za nią je robił.

Takie informacje pomogły mi w nauczaniu.

3. Możliwość pomocy ze strony rodziców

Rodzice chcą wspierać swoje dzieci i chętnie skorzystają z okazji, aby móc to zrobić. Rozmowy z rodzicami dają szansę na zaplanowanie pomocy.

Kilka przykładów:

• Może się okazać, że uczeń gorzej widzi i można zaproponować wizytę u okulisty i zmianę miejsca bliżej tablicy.
• Może się okazać, że dziecko zwierzy się rodzicom, że trudno mu utrzymać uwagę podczas lekcji z powodu gadającego sąsiada, wtedy można zmienić miejsce siedzenia.
• Można przedyskutować z rodzicami w jaki sposób dziecko się uczy w domu i zaplanować mu lepsze warunki.

Nauczyciele nie są w stanie rozwiązać każdego problemu w pojedynkę. Współpraca z rodzicami może pomóc uczniom osiągnąć większy sukces.

4. Pozytywy

Wskazywanie pozytywów jest równie ważne, jak pokazywanie niedociągnięć.  Kiedy nauczyciel pokazuje mocne strony i unikalne talenty ucznia, pomaga rodzicom spojrzeć na swoje dziecko od pozytywnej strony.

• Uczeń może na przykład świetnie pracować w grupie i organizować w niej współpracę, a rodzic może tego nie wiedzieć.
• Uczeń nieśmiały, który prawie się nie odzywający do innych, może mieć talent pisarski. Warto pokazać rodzicom wypowiedź pisemną ucznia.
• Uczeń, który ma problemy z czytaniem, może wspaniale pomagać w bibliotece.
• Uczeń mający problemy z wyobraźnią przestrzenną może świetnie sobie radzić z algebrą.

Poinformowanie rodziców o mocnych stronach ich dziecka, pomaga im spojrzeć na nie pozytywnie, samemu je docenić, co w konsekwencji wpływa na większe zaangażowanie ucznia w naukę i poprawę jego zachowania.

5. Wywiadówki trójstronne

W szkole średniej, ale też w szkole podstawowej szczególnie polecam wywiadówki trójstronne. Polegają one na spotkaniu nauczyciela z rodzicami i z uczniem jednocześnie. Nie ma lepszej drogi do poznania sytuacji rodzinnej ucznia.

Ta praktyka nie jest czasowo łatwa do zorganizowania, wymaga przestrzeganiu czasu rozmowy (na przykład 15 minut) i umawiania się z każdą rodziną na inny termin. Jeśli nauczyciel przygotuje się do rozmowy, to może ona przebiegać sprawnie. Nauczyciel powinien przygotować materiał o mocnych stronach ucznia i o jego trudnościach. Trzeba zapowiedzieć ile czasu potrwa rozmowa i przestrzegać czasu wypowiedzi. Powinien znaleźć się czas na ustalenie pomocy, jakiej uczeń potrzebuje. Jeśli rozmowa wymaga przedłużenia, to warto umówić się na powtórną trójstronna rozmowę w innym terminie.

Oprócz powyższych pomysłów na komunikację z rodzicami przedstawię jeszcze trzy niestandardowe.

1. Uczniowie odpowiedzialni za komunikację

Część lekcji wychowawczej (5 minut) poświęcona jest na zapisanie przez uczniów podsumowania tygodnia z ich punktu widzenia. Uczniowie zapisują, co było szczególnego w szkole, jak się czuli; o zadaniu, z którego są dumni; o frustracji, z którą się zetknęli itp. Mogą to być pozytywne i negatywne informacje. Uczniowie wiedzą, że te informacje będą przekazane również ich rodzicom i nie będą cenzurowane. Uczniowie mogą zdecydować, aby ich komunikatów nie przekazywać rodzicom, to buduje  większe zaufanie ucznia do nauczyciela.

Nauczyciel przekazuje zapisy uczniów ich rodzicom np. przy pomocy strony szkoły, na ich adresy mailowe, SMSami lub uczniowie zapisują informację w swoich zeszytach, np. w Moim zeszycie pomagającym się uczyć.

Można polecić uczniom, aby napisali dwie rzeczy:

• Co mnie irytowało lub zmartwiło?
• Z czego jestem zadowolony lub dumny?

2. Pozyskiwanie informacji od rodziców

Nauczyciel może poprosić rodziców, aby oni napisali kilka informacji o swoim dziecku w kontekście szkoły. Mogą to być odpowiedzi na pytania:

• Co ostatnio podobało się Twojemu dziecku w szkole?
• Czy Twoje dziecko miało ostatnio jakieś wyzwania do pokonania w szkole?

Rodzice muszą nawiązać kontakt z dziećmi, aby uzyskać takie informacje, co jest z korzyścią dla ich relacji. Jednocześnie nauczyciel dowiaduje się jak uczeń ocenia udział swój w zajęciach.

Informacje mogą być przekazane droga mailową lub mogą być zapisem w Moim zeszycie pomagającym się uczyć.

3. Zdjęcie tygodnia

Dobrym sposobem na informowanie rodziców na bieżąco, bez konieczności wysyłania długich wiadomości, jest udostępnienie jednego zdjęcia, które oddaje nastrój tygodnia. Wysyłane zdjęcie opatrzone może być tytułem: „Oto nasze zdjęcie tygodnia! Zapytaj swoje dziecko, dlaczego je wybrałam”.

Rodzic może razem z dzieckiem szukać powodu wyboru danego zdjęcia i w ten sposób dowiedzieć się więcej na temat pobytu dziecka w szkole.

Ta szybka wizualna kontrola pozwala rodzicom na rozpoczęcie rozmowy wykraczającej poza zwykłe „Jak było dzisiaj w szkole” i daje uczniom szansę na opowiedzenie własnymi słowami o czasie spędzonym w szkole.

Można się umówić na przekazanie sugestii przez rodziców i wybrać z nich najbardziej trafną do przedstawienia w klasie.

Nawiązanie dobrych relacji z rodzicami uczniów jest nie do przeceniana dla pracy nauczyciela. Rodzice mogą (w każdym wieku dziecka) stanowić pomoc w nauczaniu i wychowaniu swoich dzieci w szkole.

Inspiracja artykułami Sarah Wysocki:

https://www.edutopia.org/article/family-communication-middle-school

4 Ways to Improve Teacher Communication With Families | Edutopia