Chcielibyśmy, aby nasi uczniowie byli samodzielni i odpowiedzialni. Optuje za tym również piąta oceniania kształtującego – Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się. Jednym ze sposobów jest zorganizowanie lekcji w ten sposób, że uczniowie choć częściowo przejmują rolę nauczyciela.

Kiedy uczniowie prowadzą lekcję lub jej część lekcji, budują silne poczucie współodpowiedzialności za swoją klasę. Jeśli próbowaliście tej metody, to wiecie jak dużo dzięki temu uczniowie się uczą. Po pierwsze muszą sami przygotować scenariusz lekcji, zadbać o to, aby przekaz był dla innych uczniów ciekawy i zaplanować ćwiczenia dla uczniów. Jednocześnie dzięki temu doświadczeniu przekonują się, jak trudne zadanie ma nauczyciel.

Nie jest konieczne, aby uczeń (sam lub w parze) prowadził całą lekcję, może to być za trudne dla niego zadanie. Można polecić mu przeprowadzenie części lekcji, na przykład wprowadzenia lub podsumowania.

Nie można liczyć na to, że uczniowie będą potrafili poprowadzić lekcję, sami wiemy, jak to jest trudne zadanie. Warto ich do tego przygotować.

Warto przygotować i przekazać kandydatom do prowadzenie lekcji liste kontrolna do zrealizowania:

Na początek lekcji na przykład taki zestaw:

• Powitaj swoich kolegów, gdy wchodzą do klasy.
• Zwróć uwagę klasy, gdy zadzwoni dzwonek.
• Przeczytaj cele lekcji tablicy i kryteria sukcesu zapisz je na tablicy. Sprawdź, czy są one dla wszystkich jasne.
• Zrób wprowadzenie – przeczytaj fragment tekstu, opowiedz anegdotę, zadaj pytanie kluczowe.

Na koniec lekcji na przykład:

• Zacznij na 5 minut przed końcem lekcji.

Podsumowanie (do wyboru)

• Zorganizuj zrobienie wspólnej listy słów kluczowych związanych z tematem.
• Przedstaw i przeprowadź test sprawdzający – trzy pytania związane z lekcją. Podaj prawidłowe odpowiedzi.
• Poproś uczniów o wyjściówki, czyli zanotowanie – czego się dziś nauczyli lub odpowiedzi na inne wybrane przez ciebie pytanie.
• Technika świateł – poproś uczniów, aby zaznaczali światłami:

czerwone – coś, czego nadal nie rozumiem, żółte – coś, co dopiero zaczynam rozumieć, zielone – coś, co wyraźnie rozumiem.

• Jeśli na początku zadane było pytanie kluczowe, to pozyskaj na nie odpowiedź uczniów.
• Poproś uczniów o zapisanie: co mi się w lekcji podobało i co można było zrobić inaczej.

Trzeba poświęcić czas na zapoznanie ucznia z planami nauczyciela dotyczącymi lekcji. Warto, szczególnie na początku stosowania tej metody omówić plany ucznia związane z jego nauczaniem.

Można napotkać naturalne trudności:

• Uczniowi prowadzącemu części lekcji może być trudno skupić uwagę kolegów i koleżanek na sobie.
• Uczniowie mogą lekceważyć prowadzącego i niechętnie wykonywać jego polecenia.
• Uczeń prowadzący może nie trzymać się wyznaczonego czasu.

Doświadczenie prowadzenia lekcji jest dla uczniów znaczące i wymaga omówienia go z uczniem. Przeważnie uczniowie zauważają, jakie jest to trudne zadanie i bardziej w przyszłości szanują pracę nauczyciela.

Nauczyciel może w rozmowie podsumowującej na początku, zapytać ucznia z czego jest w swoim prowadzeniu lekcji zadowolony i co by zmienił następnym razem. Lepiej powstrzymać się od udzielania rad, gdyż najlepiej skorzysta uczeń z własnej refleksji.

Ten artykuł powstał w dniu nauczyciela, warto też w ten sposób być docenianym przez uczniów.