Czy w naszej szkole jest dobry klimat? Jak się o tym przekonać?

Najlepiej o tym rozmawiać w jak najszerszym gronie. Dyrektor może zapytać nauczycieli w ankiecie lub rozmowie:

  • Co z tego, co robię pomaga Ci nauczać?
  • Co mógłbym zrobić inaczej?

Podobne pytania może zadać nauczyciel uczniom:

  • Co z tego, co robię pomaga Ci uczyć?
  • Co mógłbym zrobić inaczej?

W ten sposób można uzyskać informację, co działa dobrze i co należy kultywować, a co można ewentualnie zmienić. Pytania zostały zaproponowane przez Jacka Strzemiecznego na Studiach Półdyplomach Liderów Oświaty. Zostały wypróbowane i zostały uznane za bardzo dobrą metodę pozyskania opinii nauczycieli i uczniów.

Najlepiej, gdy szkoła na stale zajmuje się pozyskiwaniem informacji i jej wykorzystaniem. Można zawiązać w szkole specjalny zespół, który może czuwać nad poprawianiem klimatu w szkole. Zdaniem autora artykułu z którego korzystam warto ustalić cykliczne daty spotkań zespołu i zaprosić do niej przedstawicieli różnych grup nauczycielskich.

Na początku roku, gdy wszyscy mają jeszcze wiele energii i nadziei, warto już zawiązać taki zespół. Trudniej będzie zacząć wtedy, gdy rok się zacznie i przytoczą nas problemy dnia powszedniego.

Zespół może zdecydować o pozyskiwaniu opinii też od rodziców uczniów. Jednak najważniejsze jest, co szkoła zrobi z pozyskaną informacją. Nie powinna służyć rozliczaniu dyrektora i nauczycieli. Powinna być to  anonimowa ewaluacja sytuacji w szkole, a płynące z niej wnioski powinny posłużyć do planowania zmian.

Poniżej 4 kroki do oceny klimatu w szkole

  1. Badanie stanu początkowego

Trzeba dokonać przeglądu tego, co szkoła robi obecnie, aby poprawić klimat w szkole. Pomocne mogą być pytania powyższe do nauczycieli i uczniów. Bez diagnozy wstępnej wszelkie pomysły mogą okazać się niepotrzebne, a przynajmniej nietrafione.

  1. Analiza wyników badania stanu obecnego

Analizy najlepiej dokonać poprzez odniesienie się do potrzeb, jakie stoją za wskazówkami zawartymi w opiniach.

Wnioski z przeprowadzanych ankiet i wywiadów powinno się przedstawić w kilku kategoriach, takich jak na przykład: nowe lub proponowane inicjatywy; zasady dotyczące zachowania, wychowania i dyscypliny; sposób organizowania imprez szkolnych; ocenianie i nagradzanie uczniów i nauczycieli; możliwości wsparcia nauczycieli, opieka ze strony dyrekcji itp. Kategorie powinny być opracowane przez zespół zajmujący się klimatem i wynikać z odpowiedzi w ankietach.

Podstawowym pytaniem, które warto sobie zadać to:

  • Jak potrzeba stoi za deklarowaną opinią?
  • Co do tej pory było robione w danej sprawie i co warto utrzymać i co nowego wprowadzić?
  • Kto i jak mógłby zadbać o to, aby ta potrzeba mogła być spełniona, o ile jest w ogóle taka możliwość.
  • Kto powinien być odpowiedzialny za wprowadzenie zmiany?
  • Jak planowane zmiany mają się do innych zmian związanych z dobrym klimatem w szkole?
  1. Przedstawienie propozycji zmian społeczności szkolnej i uzyskanie jej akceptacji co do zapowiedzianych zmian.
  2. 4. Monitorowanie procesu

Wyznaczenie osób, które będą monitorować wprowadzenie zmian. Trzeba tez zaplanować sposoby świętowania sukcesu. Ważne, aby zapewnić tym osobom czas i miejsce na podzielenie się z innymi zainteresowanymi efektami wprowadzanych zmian.

Podstawą jest jednak to, że osoby ankietowane, czy pytane o opinie, widzą, że jest ona brana pod uwagę i dzięki niej mogą w szkole zajść zmiany. Nie oznacza to, że każde żądanie czy sugestia mają być spełnione, ale trzeba również poinformować, dlaczego nie jest to możliwe.

Korzystałam z artykułu profesora psychologii Maurice J. Eliasa

https://www.edutopia.org/article/evaluating-school-culture-climate?utm_content=linkpos10&utm_medium=email&utm_campaign=weekly-2023-08-30&utm_source=edu-newsletter