Dlaczego małe rzeczy – drobnostki mają znaczenie w szkole?
Często słyszymy radę – Nie przejmuj się drobnostkami! Ale to właśnie z drobnostek składa się całość, i często one mają wpływ na sprawy zasadnicze.
Co może być uznane za drobnostką w szkole?
Drobnostka to zwykle proste zwykle gesty, słowa wypowiedziane mimo chodem w trakcie codziennego dnia, uśmiechy, upomnienia itp. Te drobnostki mogą zranić, a mogą też pokazać komuś, że jest ceniony, że ktoś się o niego troszczy. To one często zaspakajają trzy główne potrzeby ucznia (na które wskazuje teoria samostanowienia): autonomii, kompetencji i więzi.
Szczególnie duży wpływ mają one na budowanie więzi. Przynależność i akceptacja to nie tylko miłe uczucia, których doświadczają uczniowie; są one niezbędnym warunkiem, aby uczenie było możliwe. Aby można było się uczyć, potrzebne jest przekonanie, że się przynależy i jest się akceptowanym. To przekonanie może wynikać właśnie z drobnych gestów.
Podstawową pożądaną przez ucznia informacją jest to, że nauczyciel się o niego troszczy. Uczniowie nie będą wiedzieć, o tym, dopóki nie zostanie im to przekazane za pomocą jasnych, bezpośrednich słów i namacalnych działań.
Zaletą drobnostek jest to, że nie wymagają wielkiego wysiłku i nakładu pracy, można je zrealizować mimochodem.
Przykłady kilku znaczących drobnostek, które wpływają na zaspokojenie potrzeby więzi:
- Zwracanie się po imieniu, a nawet zdrobnieniu, które uczeń lubi.
- Uśmiech na powitanie.
- Deklaracja pomocy, o ile będzie potrzebna.
- Używanie słów: „proszę”, „dziękuję”, „witam” i „przepraszam”.
- Zapytanie ucznia o samopoczucie.
- Okazanie zainteresowania.
- Przyznanie się do błędu i przeproszenie.
- Rozwiązywanie problemów w osobistym kontakcie, a nie publicznie.
- Zapytanie ucznia o przyczynę niewłaściwego zachowania, zamiast wyciąganie zapowiedzianych konsekwencji.
- Pokazywanie na własnym przykładzie sposobów wychodzenia z trudnej sytuacji.
- Oferowanie pomocy – możesz na mnie liczyć.
- Okazywania zaufania i wiary w możliwości ucznia.
- Okazywanie zainteresowania, tym czym uczeń się interesuje.
- Zainteresowanie życiem poza szkolnym ucznia.
- Okazywania zaufania uczniowi.
- Dawanie możliwości wyboru.
- Włączanie uczniów w podejmowanie decyzji.
- Wyjaśnianie powodów dlaczego uczniowie mają się czegoś uczyć.
- Określanie i przekazywanie uczniom kryteriów sukcesu, przed wykonaniem przez nich zadania.
- Umożliwianie poprawy pracy.
- Pytanie uczniów – jak chcą być nauczani o oceniani.
- Docenianie za konkrety.
Inspiracja artykułem Jima Dillona