Błędy towarzysza nam stale, a czasami nawet nie wiemy, że je popełniamy. Nie każdy błąd ma poważne konsekwencje. Warto jednak mieć wykrywacz błędów, a w tym może pomóc świadomość rodzajów popełnianych błędów. W tym wpisie przedstawią za Cohee i Barnhart pięć typów błędów.
Błąd wynikający z uprzedzenia
Polega na wyciąganiu wniosków niezgodnych z faktami. Najczęściej występuje, gdy patrzymy na niego tylko z jednego, własnego punktu widzenia. Czyli odbieramy sytuację z pozycji – jaki ona ma na mnie wpływ. Jeśli na tej podstawie podejmiemy słuszną decyzję, to przypisujemy sobie sukces, jeśli jednak będzie ona zła, to będziemy winić innych. Można powiedzieć, że jest to spojrzenie oderwane od rzeczywistości.
- 1. Dyrektor zatrudnia osobę uległą zamiast kreatywną, bo boi się pomysłów tej drugiej.
- 2. Nauczyciel odmawia uczniom wyjścia w czasie lekcji poza szkołą, bo jest to dla niego za duży wysiłek.
- 3. Uczeń wybiera łatwiejsze zadanie, gdyż obawia się popełnienia błędu.
Błąd wynikający ze zbyt dużej kontroli
Nie wszystko da się przewidzieć, są sytuacje losowe, które mogą zaskoczyć. Tendencja do kontroli i wybierania tylko sytuacji przewidywalnych może być błędem.
- 1. Dyrektor nie decyduje się na niestandardowe wydarzenie, nad którym miałby ograniczona kontrolę.
- 2. Nauczyciel poleca uczniom wykonanie zadania we wskazany przez niego sposób.
- 3. Uczeń nie angażuje się w pracę grupy, nad która nie ma kontroli.
Błąd wynikający z nieprawidłowej własnej oceny
Dotyczy to dwóch sytuacji – ktoś nie widzi swojej niekompetencji lub zaniża swoje możliwości. Czyli osoba nie umie właściwie siebie ocenić.
Jeśli człowiek nie rozpoznaje swojej niekompetencji, to może prowadzić do dużych błędów. Często to wynika z tego, że ludzie zakładają, że skoro są dobrzy w jednej dziedzinie, to są dobrzy w innych.
Druga postawa rodzi z kolei pasywność, która też może być błędem.
Przykłady:
- Dyrektor, który jest stale doceniany przez pracowników, którzy liczą na nagrodę z jego strony, podejmuje często niewłaściwe decyzje.
- Nauczyciel znający szybką i właściwą drogę do rozwiązania zadania, nie jest otwarty na niestandardowe pomysły uczniów. Z czasem uczniowie przestają podawać swoje propozycje.
- Uczeń nie podejmuje żadnych wyzwań, gdyż jest przekonany, że nie podoła.
Błąd wynikający z nieprawidłowego planowania.
Polega on na tym, że osoba korzysta ze swoich doświadczeń i poodejmuje tylko decyzje zgodne z nimi. Najczęściej wtedy przeceniania siebie i swoją rolę.
Przykłady:
- Dyrektor korzystający stale z wydarzeń, które okazały się sukcesem.
- Nauczyciel nie próbujący nowych metod dydaktycznych, przyzwyczajony do swoich.
- Uczeń, który nie ryzykuje, podejmuje tylko zadania, w których odniósł sukces.
Błąd z pośpiechu
Wstępuje wtedy, gdy osoba chce szybko coś zakończyć. Wtedy prześlizguje się po temacie, nie wynika w szczegóły. Dzieje się to zazwyczaj pod presją.
Przykłady: Czytanie pobieżne instrukcji i potem nieprawidłowe wykonanie.
Sama świadomość rodzajów błędów, które na nas czyhają, nie spowoduje, że ich unikniemy.
Kilka wskazówek, aby ich nie popełniać:
Warto analizować przyczyny popełnienia błędu. A następnie postarać się dokończyć zadanie : Następnym razem…. . Przy czym warto myśleć o sobie, a nie o winie innych.
Przed podjęciem decyzji można przypomnieć sobie inne podobne decyzje. Jeśli nie były one trafne, to warto zastanowić się dlaczego, co poszło nie tak.
Ważne decyzje warto podejmować zespołowo, co kilka głów to nie jedna. Zespół daje możliwość spojrzenia z różnych stron. Warto mieć w zespole ludzi myślących inaczej.
Nie warto podejmować decyzji w pośpiechu. Czasami sytuacja wymaga nagłego decydowania, ale często tak nie jest. Sami sobie narzucamy pośpiech. Poświęcenie czasu na przemyślenie i podjęcie decyzji nie jest lekiem na całe zło, ale pomaga w rozpatrzeniu szczegółów i wariantów.
Trzeba też pamiętać, że każdy popełnia błędy i dobrze aby się na nich uczył.
Inspiracja artykułem
0 komentarzy