Barbara Blackburn, której artykuły z przyjemnością wykorzystuję, napisała, że ocenianie kształtujące staje się bardzo popularne w edukacji. Jako dowód podaje, że w wyszukiwarce Google można znaleźć ponad 11 milionów stron, na których jest wspomniane ocenianie kształtujące.

Z pojęciem oceniani kształtującego kojarzy się informacja zwrotna. Jedna informacja płynie od nauczyciela do ucznia (na temat jego pracy), a druga od uczniów do nauczyciela – jak przebiega proces uczenia się. Ta druga informacja jest potrzebna do tego, aby nauczyciel modyfikował swoje nauczanie, uwzględniając tę informację i potrzeby uczniów. Profesor John Hattie uważa, że właśnie wykorzystywanie tej informacji od uczniów daje największe efekty w wynikach osiąganych przez uczniów – wskaźnik wpływu – 1,44.

Poniżej siedem pomysłów na pozyskiwanie informacji – jak moi uczniowie się uczą? Sposoby nie mają na celu wystawienia uczniom ocen, ani ocenienia ich pracy, głównym celem jest pozyskanie informacji przez nauczyciela.

1. Samoocena

Karty odpowiedzi służą sprawdzeniu, ile uczniowie rozumieją z prezentowanego tematu. Polegają na pozyskanie od uczniów ich samooceny.

Uczniowie mogą zaznaczać swoją samoocenę przy pomocy świateł: zielone – dobrze wszystko rozumiem; żółte – mam pewne wątpliwości; czerwone – nie rozumiem. Można też dać inną kafeterię odpowiedzi, np.: Wiem; Rozumiem; Zgadzam się, Prawda; Wiem, o co chodzi; Nadążam; Podoba mi się  itp.

2. Quiz razem z uczniami

Innym sposobem sprawdzenia zrozumienia przez uczniów materiału, jest stworzenie i przeprowadzenie quizu na dany temat. Można poprosić uczniów o pomoc w stworzeniu quizu. Uczniowie wymyślają pytania i na ich podstawie nauczyciel wymyśla treść quizu.

Dzięki temu uczniowie podsumowują wiedzę, znajdują to – co jest w temacie ważne i następuje sprawdzenie wiedzy uczniów.

3. Wizualizacja wiedzy

Można poprosić uczniów, aby stworzyli: komiks, mapę myśli, podcast, krótki film, podsumowanie na bloga itp. Dzięki temu nauczyciel może zorientować się, co uczniowie rozumieją, a czego jeszcze nie.

4. Listy z pytaniami

Uczniowie wymyślają pytanie, zapisują je na wierzchu kopert, zaś odpowiedzi umieszczają w kopercie. Koperty krążą po sali, uczniowie piszą własne odpowiedzi i sprawdzają, czy zgadzają się z odpowiedziami zamieszczonymi w kopertach. Jeśli uczniowie zamieszczą swoje odpowiedzi w kopercie, to po przejściu kopert przez całą klasę, nauczyciel może zapoznać się z nimi i na tej podstawie uzyskać informację – jak jego uczniowie się uczą danego tematu.

5. Eksperci

Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie się do pełnienia roli eksperta w danej dziedzinie. Następnie uczniowie zadają „ekspertowi” pytania, a on na nie odpowiada. Inny wariant to np. odgrywanie postaci historycznej i zadawanie jej pytań przez uczniów. Można połączyć bycie ekspertem z odpowiednim przebraniem.

Pożyteczną zabawę można połączyć ze zgadywaniem – kim jest eksert. Na przykład uczeń może być określoną funkcją kwadratową, a zdaniem publiczności jest zadawanie takich pytań, aby określić wzór tej funkcji.

6. Dymek

Nauczyciel robi rysunki z dymkami. Przy każdym etapie uczenia się, prosi uczniów o wypełnienie dymku adekwatnie do etapu i zamieszczenie rysunku w zeszycie. Przechodząc po sali nauczyciel może zorientować się, co uczniowie uważają za ważne i na ile rozumieją temat. Pomysł pomaga podsumować pracę uczniów i daje informację nauczycielowi o procesie nauczania.

7. Ściana wiedzy

Pomysł polega na stworzeniu miejsca na ścianie na zapisywanie (np. na sklerotkach) – czego się nauczyłam/em. Warto, aby tablica na ścianie była uzupełniana przez cały czas nauczania danego tematu, powstaje wtedy całościowe podsumowanie tematu, a nauczyciel może przyglądać się procesowi uczenia się uczniów.

Bardzo jestem ciekawa, czy te pomysły są przez Was wykorzystywane i które są dla Was najbardziej odpowiednie do wykorzystania na waszych lekcjach. A  może macie jeszcze inne – własne? Zachęcam do wpisania komentarza pod wpisem zamieszczonym w nowościach na stronie:www.oknauczanie.pl.

 Inspiracja artykułem Barbary Blackburn

https://www.middleweb.com/37221/8-adaptable-strategies-for-formative-assessment/