Przedstawiam bardzo użyteczne narzędzie pomagające w procesie nauczania. Nazwaliśmy je – Metodnikiem, gdyż jest pomocą metodyczną. Może być stosowany na każdym przedmiocie i na każdym poziomie nauczania.
Metodnik można zakupić w sklepie Centrum Edukacji Obywatelskiej lub zrobić samemu, najlepiej razem z uczniami.
Każdy uczeń musi mieć na ławce własny egzemplarz Metodnika.
- Światła
Główną częścią Metodnika są tak zwane światła, czyli kolorowe kartoniki, które uczniowie wystawiają na ławce w zależności od samooceny:
– Zielone – wszystko rozumiem, sam sobie daję radę
– Żółte – mam pewne wątpliwości, chciałbym o coś zapytać
– Czerwone – Nie rozumiem, proszę o pomoc
Najlepiej jeśli uczniowie przyzwyczają się do komunikacji w ten sposób na bieżąco.
Metodnik jest tak skonstruowany, że można go postawić „światłem” do przodu, aby nauczyciel stale mógł monitorować pracę uczniów.
Dzięki temu nauczyciel może uzyskać informacje od wszystkich uczniów w klasie, a uczniowie uczą się samooceny.
Światła można zstąpić trzema kolorowymi karteczkami lub kubeczkami w 3 kolorach.
- ABCD
Karty ABCD służą do odpowiedzi na pytania, które ma cztery możliwości. Uczniowie wybierają odpowiednią opcję i podnoszą metodnik do góry, wtedy nauczyciel widzi jakiego rodzaju odpowiedzi udzielili uczniowie. Najlepiej jest poprosić (po wyborze odpowiedzi uczniów) o udanie się w miejsce oznaczone literą i razem z innymi uczniami ustalić uzasadnienie swojego wyboru.
Kartami ABCD mogą być cztery kartki z oznaczeniami A, B, C, D
- Karta z przekreśloną dłonią
Przypomina uczniom, że nie zgłaszają się do odpowiedzi poprzez podniesienie dłoni do góry. Zapewnia to nauczycielowi różnorodne wypowiedzi uczniów, a nie tylko tych, którzy zwykle się zgłaszają.
Ta karta może wisieć wydrukowana w sali lekcyjnej.
- Patyczek
Patyczek umieszczony w kieszonce powinien być przez ucznia podpisany i przekazy nauczycielowi. Nauczyciel po zadaniu pytania, zamiast wskazywać ucznia, który ma udzielić odpowiedzi, losuje jeden z patyczków. W ten sposób wszyscy uczniowie myślą o odpowiedzi na pytanie, gdyż każdego może los wskazać.
Patyczki można zakupić w różnych sklepach i pozwolić uczniom je udekorować według własnego gustu. Nauczyciel trzyma patyczki na swoim biurku w kubeczku.
- Biała tablica
Na niej uczniowie mogą zapisać krótką odpowiedź na pytanie i podnieść tablicę do góry. Dzięki temu nauczyciel może w jednym momencie poznać odpowiedzi wszystkich uczniów.
Białą tablicę łatwo zrobić z kartki i koszulki plastikowej. Można na niej pisać flamastrem ścieralnym.
- Wyjściówki
Są to małe karteczki, które można oderwać od metodnika, zapisać coś i oddać nauczycielowi. Nauczyciel może na przykład polecić – Zapiszcie czego się nauczyliście, podczas lekcji albo Jakie pytanie chcielibyście zadać na ten temat lub Co was zaskoczyło lub Co Wam pomagało się uczyć podczas lekcji itp. Dzięki takim „wyjściówkom” nauczyciel może przeanalizować refleksje uczniów i zaplanować dalsze nauczanie.
Zamiast wyjściówek można stosować karteczki samoprzylepne lub pocięte kartki papieru.
- Strategie
Na ostatniej stronie znajdują się strategie oceniania kształtującego wyrażone w języku ucznia. Przypominają one o korzyściach płynących z OK
W metodniku najważniejszą sprawą jest widzenie sensu i pożytku z jego stosowania.