Dylan Wiliam w 2008 roku sformułował pięć strategii oceniania kształtującego:
- Określanie i wyjaśnianie uczniom celów uczenia się i kryteriów sukcesu.
- Organizowanie w klasie dyskusji, zadawanie pytań i zadań dających informacje, czy i jak uczniowie się uczą.
- Udzielanie uczniom takiej informacji zwrotnej, która przyczyni się do ich widocznych postępów.
- Umożliwianie uczniom, by korzystali wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności.
- Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się.
One mają na celu stosowanie oceniana, aby służyło uczeniu się.
W tym wpisie, jak to się dzieje.
- Pierwsza strategia mówi określaniu i podawaniu uczniom – celów i kryteriów sukcesu, czyli miejsca, gdzie ma dotrzeć uczeń po pokonaniu luki. Zapraszam do poprzedniego artykułu o pokonywaniu luki: https://oknauczanie.pl/ocenianie-ksztaltujace-pomagajace-pokonac-luke Przy określaniu celów trzeba nawiązać do tego, co już uczniowie na dany temat wiedzą i co potrafią.
- Druga strategia to nawiązywaniu z uczniami dialogu. Informacja zwrotna jest dialogiem, nauczyciel daje uczniowi informację, która pomaga mu pokonać lukę. Informację zwrotna czerpie też nauczyciel od uczniów. Strategia sugeruje, że nauczyciel nie idzie dalej, jeśli jego uczniowie nie są na to gotowi. Dla mnie jest to najtrudniejsza części oceniania kształtującego, ale zarazem bardzo ważna dlatego, że jeżeli my będziemy oceniać uczniów, którzy nie są w tym miejscu, w którym powinni być, no to jesteśmy w na straconej pozycji.
- Trzecia strategia jest o określaniu informacji zwrotnej do pracy ucznia. Pełna informacja zwrotna określa: co uczeń zrobił dobrze, co i jak może poprawić i jak może się dalej rozwijać. Często podkreślamy wagę doceniania i ono musi być w informacji zwrotnej. Docenienie odnosi się do konkretów. To ono pomaga pokonać lukę.
Nauczyciele nie mają pewności, czy ich informacja zwrotna dla ucznia jest dobra.
Mam na to radę – trzeba zapytać ucznia – powiedz mi czy wiesz z tej informacji zwrotnej, co zrobiłeś dobrze, co zrobiłeś źle i jak masz to poprawić. Jeśli uczeń wie, to znaczy, że nasza informacja jest naprawdę dobra. Jeśli natomiast nie wie, to znaczy, że musimy coś zmienić.
- Czwarta strategia mówi o współpracy uczniów, o wzajemnym nauczaniu i też o wykorzystaniu oceny koleżeńskiej. Propaguję ocenę koleżeńską, gdyż jest bardzo pomocna dla nauczyciela, tylko trzeba uczniów jej nauczyć.
- Piąta strategia mówi o wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się. Poprzednie strategie budują tę ostatnią. Dzięki niej dbamy o to, aby uczeń był samodzielny i odpowiedzialny.
Na zakończenie chciałam podkreślić: uczniom potrzebne jest ocenianie, ale takie, które pomaga im się uczyć.
Stopnie nie pomagają, bo uczeń ze stopnia nie wie, o zrobił dobrze, co źle i jak ma prace swoja poprawić. Dodatkowo stopnie powodują, że wchodzi rywalizacja, która dla procesu uczenia się może być zabójcza.
Zapraszam do pokonywania luki wraz z uczniami.