Każda grupa współpracująca – drużyna piłkarska, drużyna projektowa, orkiestra marszowa – funkcjonuje najlepiej, gdy każdy jej członek pełni odrębną rolę. To samo dotyczy uczniów pracujących grupie.

Tak twierdza autorzy artykułu z którego korzystam i proponują określić członkom grupy ustalone role. Zgadam się z tą opinią co do osiągania dobrego efektu przez grupę, ale mam pewne „ale”: obawiam się, że przypisanie stale tej samej roli uczniowi, ogranicza go. Wolałabym – role, ale zmieniające się.

Określenie ról w grupie precyzuje oczekiwania, zwiększa efektywność i wspiera zaangażowanie. Jeśli tych ról nie ma, to często całą pracę wykonuje tylko jeden uczeń i uczniowie mniej pewni siebie pozostają z boku. Często trudno jest określić role, o takim samym znaczeniu dla członków grupy. Dlatego wydaje mi się, że istotne jest, aby przydział ról się zmieniał. Byłabym nawet za losowaniem przydziału. Dzięki zmianom ról uczniowie mogą sprawdzić, która z ról jest dla nich najbardziej odpowiednia i przygotować się do pełnienia różnych ról w przyszłej pracy zawodowej.

Autorzy artykułu sugerują skupić się na 4 rolach: Kierownik Projektu, Facylitator, Motywator i Rzecznik. Każda z tych ról, rozpatrywana indywidualnie, pozwala uczniowi wziąć na siebie odpowiedzialność, ćwiczyć kluczowe umiejętności i przyczyniać się do budowania pozytywnej kultury współpracy.

Kierownik projektu

Rola Kierownika projektu rozwija kompetencje kierownicze i komunikacyjne, jednocześnie promuje nastawienie na osiągnięcie sukcesu. Osoba ta zarządza materiałami i podejmowanymi decyzjami, wspiera członków zespołu i nadzoruje ogólny postęp projektu.   Pytania dla Kierownika Projektu

• Czy wiem, jaki jest nasz cel?
• Czy wszyscy wiemy, co musimy osiągnąć i kiedy?
• Czy mamy to, czego potrzebujemy do wykonania zadania?

Facylitator

Facylitator dba o produktywną i pozytywną kulturę pracy zespołowej, wykorzystuje umiejętności komunikacji, dokonuje  analizy sytuacji.  Facylitator wyjaśnia instrukcje dotyczące zadań, analizuje pracę pod kątem udziału w niej wszystkich członków grupy, nadzoruje wymianę informacji zwrotnych, aby zapewnić sprawiedliwą i efektywną komunikację w zespole. W razie potrzeby facylitator wspiera również rozwiązywanie konfliktów.

Pytania dla Facylitatora:

• Czy trzeba zrobić stop klatkę lub przerwę w pracy?
• Co można zrobić dla poprawy relacji w grupie?
• Jakie inne pomysły mają członkowie zespołu?

Motywator

Motywator wykorzystuje pozytywne nastawienie do wykonania zadania, wykorzystuje swoją świadomość emocjonalną i umiejętności komunikacyjne, aby wspierać grupową refleksję nad dynamiką interpersonalną i motywacją indywidualną.

Pytania dla Motywatora:

• Jak wszyscy się czują w grupie?
• Co doceniam w naszej grupie?
• Czy jest coś, co moglibyśmy zrobić inaczej, żeby poczuć się lepiej?”

Rzecznik

Rzecznik zadaje pytania nauczycielowi i dba o prezentację wyników. Rzecznik wykorzystuje swoje umiejętności badawcze i komunikacyjne, aby reprezentować swoją grupę, promuje produktywność i pozytywne nastawienie. Zadaje pytania nauczycielowi, gdy takie się pojawią, krąży, aby uczyć się od innych zespołów. Regularnie spotyka się z innymi rzecznikami, razem z nauczycielem, aby zbierać i dzielić się informacjami, które wspierają postępy zespołu. Pytania dla Rzecznika:

• Czy jest coś, co pomoże nam osiągnąć nasze cele?
• Czy mógłbym kogoś o coś poprosić?
• Czy jest coś, czego mogę się nauczyć od innych, co pomogłoby nam rozwiązać nasz problem?

Normy

Zalecane jest ustalenie norm pracy w grupie. Dzięki wspólnemu ustalaniu norm uczniom lepiej się pracuje, gdyż wiedzą na co mogą liczyć i czego nie robić. Trzeba pamiętać, że normy najlepiej formułować pozytywnie, a nie w formie zakazu, czyli na przykład: wszyscy się angażują, a nie – nie zrzucamy pracy na innych.

Przypisanie ról sprawdza się w dłuższej terminowo pracy, ale można przydzielać role już w mniejszych projektach.

Można dokładać inne role w zależności od wymagań projektu, na przykład: ekonomista, ekspert ds. precyzji i weryfikator stronniczości, organizator wydarzeń, projektant stron internetowych lub twórca podcastów itp.

Role zwiększają odpowiedzialność poszczególnych uczniów za efekty pracy grupy.

Inspiracja artykułem Maureen Chapman , Jamesa Simonsa