Temat ruchu powtarza się w wielu edukacyjnych artykułach. Przejrzałam ich kilka i postanowiłam przekazać informacje, które znalazłam: badania i linki do artykułów na ten temat. A następnie zaprosiłam uczestników Frajdy z nauczania do dopisania przykładów.
Intuicja wskazuje, że ruch ma korzystne działanie na uczenie się. Po pierwsze uruchamia inne zmysły, pozwala na uruchomienie skojarzeń i zapamiętywanie pojęć.
Wydaje mi się, że w czasie, gdy jak sama byłam uczennicą, przykładano większą wagę do ruchu. Były np. przerwy śródlekcyjne, więcej wychodziło się na boisko szkolne. Obecnie obserwuję zjawisko, jakby zajęcia wychowania fizycznego były osobnymi lekcjami i nie związanymi z innymi przedmiotami i ruch był tylko do nich przypisany.
Na szczęcie wprowadzenie ruchu do nauczania zależy od nauczyciela i można go wykorzystywać nie pytając nikogo o zgodę. Chciałabym tym wpisem zachęcić nauczycieli do tego.
Myślę, że nie trzeba do tego namawiać nauczycielek klas młodszych szczególnie w nauczaniu matematyki.
Ten wpis będzie zawierał trzy części A – C. Część D zamieszczę w osobnym wpisie, będzie zwierała nasze polskie przykłady nauczycieli z Frajdy z nauczania.
- Zachęty do wykorzystania ruchu wynikającej z badań edukacyjnych.
- Kilku przykładów – jak ruch może pomóc we wczesnym nauczaniu matematyki.
- Przykłady, które znalazłam w artykułach zagranicznych na temat wykorzystania ruchu na różnych poziomach i przedmiotach.
- Przykładów pozyskanych od nauczycieli z inicjatywy Frajda z nauczania, z różnych przedmiotów na różnych poziomach.
- Ruch a badania edukacyjne
Wyniki nowych badań wykazały, że nawet niewielka ilość ruchu może mieć pozytywny wpływ na uczenie się. Okazuje się, że nawet zmiana miejsca z siedzącego na stojące poprawia proces uczenia się o 7–14 procent. Aktywność fizyczna nie tylko poprawia uczenie się uczniów, ale również pomaga nauczycielowi zarządzać klasą.
- Przerwy
Badania pokazują, że kiedy uczniowie robią krótkie, aktywne przerwy w ciągu dnia, zwiększa to produktywność, kreatywność i umiejętności społeczne .
Zdaniem Lori Desautels adiunkta w Butler University College of Education – przerwa odświeża myślenie i pomaga znaleźć inne rozwiązanie problemu lub spojrzeć na sytuację z innej perspektywy. Przerwa może być zorganizowana jako szybki spacer po obwodzie klasy, szybkie rozciąganie się, energetyzujący taniec lub wykonanie ćwiczenia fizycznego.
- Kilku przykładów – jak ruch może pomóc we wczesnym nauczaniu matematyki.
Badania pokazują, że ruch wspomaga naukę matematyki, szczególne na wczesnym etapie jej nauki.
Osiem sposobów na włączenie ruchu do lekcji matematyki w pierwszych klasach szkoły podstawowej:
- Liczenie do 20
Aby pomóc początkującym uczniom w nauce liczenia można poprosić ich, aby licząc do 10 robili przysiady, a od 11 do 20 – klaskali. Na przykład uczeń wymieniający liczby od 1 do 15 robi 10 przysiadów i pięć klaśnięć.
- Wielokrotności
Ucząc uczniów liczb parzystych, prosimy ich, aby stanęli w kręgu i razem głośno liczyli. Ale zamiast liczyć „raz, dwa, trzy…”, prosimy uczniów, aby zastąpili liczby, które nie są parzyste, klaskaniem. Może to wyglądać w ten sposób: Dwa, [klaszcz], cztery, [klaszcz], sześć, [klaszcz] itd.
Zamiast klaskania można wprowadzić np. przysiady lub inny ruch. Podobnie można zorganizować liczenie wielokrotność liczby 3.
- Słownictwo związane z geometrią
- Trójkąt: Dzieci stają w rozkroku i tworzą trójkąt miedzy nogami. Ręką wodzą wzdłuż jednej nogi (na dół), po podłodze i wzdłuż drugie nogi (do góry).
- Symetria: Aby zilustrować symetrię, uczniowie wyznaczają linię wzdłuż ciała i zauważają, symetrię w swoim ciele.
- Położenie: Na dany sygnał dzieci rękoma pokazują linie równoległe lub prostopadłe.
Uczniowie liczą liczbę schodów prowadzących pomiędzy salami i porównują ją z liczbą schodów w domu. Można też liczyć i porównywać inne obiekty.
- Matematyka związana ze sportem
Uczniowie rzucają piłką do kosza z różnych odległości i obserwują zależność pomiędzy odległością i trafionymi rzutami.
- Ułamki
Boisko do koszykówki na świeżym powietrzu jest oznaczone łukami wokół kosza. Łuk najdalszy przy jednym koszu jest oznaczony jednym punktem, a wewnętrzne odpowiednio ¼, ½ i ¾. Drugi kosz ma 3 łuki: 1 i ⅓ i ⅔. Można też wpisać oznaczenia w postaci ułamków dziesiętnych.
Gra może polegać na oddaniu strzałów, aby uzyskać dokładną liczbę, na przykład równą 3,50, lub poproszenie uczniów o oddanie jak największej liczby strzałów w określonym przedziale czasu.
Uczniowie mogą grać w parach, jeden uczeń oddaje strzały, a drugi oblicza wynik.
- Taniec matematyczny
Nauczyciel ogłasza, że x oznacza wirowanie, a y tupanie. Jeden uczeń wykonuje ruch 3x + 2y, czyli 3 razy wirowanie i 2 razy tupanie, uczniowie muszą odgadnąć wzór. Inny uczeń może wykonać pięć obrotów i jedno tupnięcie, a zadaniem uczniów jest odgadnięcie wzoru: 5x + y.
- Dane
Uczniowie w parach zapisują dane, np.: jak długo uczeń jest w stanie stać na jednej nodze z zamkniętymi oczami lub ile podskoków może wykonać w ciągu minuty.
Następnie uczniowie zamieniają się miejscami i powtarzają ten proces kilka razy, aby uzyskać zbiór danych. Tak uzyskane dane mogą posłużyć do obliczeń statystycznych i porównań.
- Przykłady, które znalazłam w artykułach zagranicznych na temat wykorzystania ruchu na różnych poziomach.
- Nauczania podstawowych pojęć.
Na przykład na lekcjach matematyki można na boisku szkolnym narysować figury i polecić uczniom poruszanie się wzdłuż linii i obserwowanie własności figur.
- Powiązania
Nauczycielka przedmiotów ścisłych JaShan Wilson wykorzystuje ruch ciała, do modelowania i testowania zjawisk. Na przykład na lekcjach na temat ruchu cząstek prosi uczniów, aby zachowywali się jak ciała stałe, ciecze lub gazy i w ten sposób zapamiętywali ruch materii. Uczniowie Wilson badają transfer energii, wykonując ruchy falowe rękami – im więcej energii przykładają, tym większa jest amplituda.
- Wykorzystanie gry w koszykówkę w matematyce.
Można liczyć udane rzuty do kosza i porównywać wyniki w zależności od odległości od kosza. Badania pokazują, że takie połączenie matematyki i gry w kosza daje 6-procentowy wzrost opanowania matematyki; 16-procentowy wzrost motywacji wewnętrznej; oraz 14-procentową poprawę w „postrzeganej autonomii” lub samostanowieniu w porównaniu z rówieśnikami uczącymi się tradycyjnie w klasie.
- Znaczenie słów.
Poproszono 8 letnich uczniów, aby wizualizowali słowa, których uczyli się w obcym języku, używając rąk i swoich ciał do odgrywania znaczenia tych słów. Np. wymawiając słowo samolot uczniowie rozkładali ramiona i naśladowali lot samolotem. Okazało się, że zapamiętywanie w ten sposób słów poprawiło się o 73 procent.
- Skecze
Zachęcenie uczniów do odgrywania skeczy np. odgrywania wydarzeń historycznych lub scen z dzieł literackich może pomóc im zapamiętać informacje, zrozumieć podstawowe elementy i zapewnić im nową możliwość wsłuchania się w dźwięki i rytmy języka pisanego i mówionego.
- Rysowanie
Bez względu na uzdolnienia rysownicze, rysowanie przynosi korzyści. Badania z 2018 roku , pokazały, że uczniowie dwukrotnie lepiej się skupiają rysując niż tylko słuchając lub czytając.
W badaniu przeprowadzonym w 2019 r. , okazało się, że korzystne jest tak zwane bazgrolenie, czyli rysowanie niezwiązane z informacjami, które należy zapamiętać.
- Bieg i ruch
Naukowcy odkryli, że dzieci, które miały możliwość biegania przez 15 do 45 minut przed zajęciami, były mniej rozproszone, a bardziej skupione na zadaniach szkolnych w czasie lekcji. Te pozytywne efekty utrzymywały się od dwóch do czterech godzin po treningu.
- Marsz
Niedawne badanie z udziałem 120 osób wykazało, że szybki marsz przez 30 do 40 minut dziennie trzy razy w tygodniu pomógł w odbudowie struktur mózgu związanych z pogorszeniem funkcji poznawczych u osób starszych. Efekt był równoznaczny z zatrzymaniem zegara starzenia się mózgu o rok do dwóch lat.
- Rozpoczynanie dnia
Rozpoczęcie dnia w szkole od ćwiczeń, takich jak podskoki, krzyżowanie ramion i ćwiczenia rozciągające. Szczególnie są one korzystne dla uczenia i zachowania się uczniów z zaburzeniami emocjonalnymi.
- Przerwy na ruch w trakcie lekcji
Podzielenie lekcji na fragmenty trwające od 8 do 20 minut, przerywane ćwiczeniami wymagającymi ruchu, pozwala skupić uwagę uczniów na nauce i sprawia, że treści lepiej zapadają w pamięć.
- Rzucanie pytaniami
Korzystny może być nawet mały ruch, na przykład przed sprawdzianem napisanie pytań kontrolnych na kartce papieru, zgniecenie kartki w kulkę, rzucenie do ucznia, który ją otwiera, odpowiada na pytanie i odrzuca ją z powrotem.
Korzystałam z artykułów:
Stephen Merrill i Sarah Gonser
Polecane linki:
https://link.springer.com/article/10.1007/s10643-017-0870-x
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/feduc.2017.00022/full
Mam nadzieję, że choć trochę przekonałam Was do ruchu w nauczaniu i zapraszam do następnej części – D z przykładami polskimi nadesłanymi przez uczestników inicjatywy Frajda z nauczania.