Co zyskują uczniowie zadając pytania podczas lekcji? We wpisie 5 podpowiedzi, jak ich do tego zachęcić. |
1,5 strony czytania
Kto zadaje pytania w klasie szkolnej? Przeważnie nauczyciel, ale dobrze byłoby, aby zadawali je również uczniowie – nauczycielowi i sobie nawzajem.
Część nauczycieli nie uważa, że jest to konieczne. Mają zaufanie do swojego nauczania, są przekonani, że w czasie procesu nauczania każdy uczeń dostanie odpowiedź na nurtujące go pytanie i nie warto wcześniej się do takich pytań się odnosić. Często pytanie ucznia zostaje skwitowane komentarzem: “Będziemy o tym mówić i wtedy się dowiesz”. Nauczyciel uważa, że uczniowie nie mają jeszcze dostatecznej wiedzy, aby mogli zrozumieć odpowiedź.
Druga wątpliwość nauczycielska dotyczy straty czasu: “Nie ruszę z programem, jeśli stale będę odpowiadać na pytania uczniów”.
Jest jednak wiele korzyści wynikających z tego, że uczniowie mogą zadawać pytania i są do tego zachęcani.:
-
Kiedy uczniowie zadają pytania, nauczyciele zyskują wgląd w ich wcześniejszą wiedzę na dany temat. Nauczyciel może się zorientować, co już uczniowie na dany temat wiedzą, z czego może skorzystać w nauczaniu, znaleźć odpowiedni poziom wyzwania stawianego przed uczniami.
-
Odpowiadając na pytanie ucznia nauczyciel zachęca go do głębszego dalszego uczenia się.
-
Zdając pytania uczniowie stają się współautorami lekcji, czują się wysłuchani i traktowani z szacunkiem.
-
Lekcja jest bardziej dostosowana do potrzeb uczniów, a to zwiększa motywację uczniów do uczenia się. Ucząc się czegoś, co ich interesuje lepiej to rozumieją i zapamiętują.
Nie tylko nauczyciel może udzielać odpowiedzi, można polecić uczniom znalezienie odpowiedzi w przygotowanych i podanych im materiałach.
Jak zachęcić uczniów do zadawania pytań?
-
Daj uczniom kilka odpowiedzi do wyboru i zachęć do zdecydowania, która odpowiedź jest właściwa i do uzasadnienia wyboru (można podać kilka prawdziwych i kilka fałszywych, aby uczniowie nie zgadywali). Jeśli uczniowie mogą to robić w grupach, to praca przebiega sprawniej i z większą energią. Uzasadniając wybór uczniowie uczą się od siebie wzajemnie.
-
Przedstaw podpowiedzi dające do myślenia. Kiedy coś jest zaskakujące lub niezwykłe to zwykle budzi ciekawość. Najlepiej, gdy podpowiedzi będą też do wyboru z kilku.
-
Pamiętaj, że każde pytanie jest dobre, nie możesz krytykować pytań uczniów, bo więcej nie będą ich zadawać. Każde z pytań jest ważne i nauczycielowi pozostaje się tylko z nich cieszyć. Uczniów bardzo zachęca do zadawania pytań doceniający komentarz nauczyciela, choćby taki: “Janku, to bardzo ciekawe pytanie”. Można zapisywać pytania uczniów na plakacie i wracać do nich w odpowiednim czasie. Uczniowie są dumni, gdy ich pytanie są zamieszczane w widocznym miejscu.
-
Czasami pytanie uczniów może nie być ścisle związane z tematem, ale nie należy takich pytań lekceważyć. Można je “zaparkować” na później, ale koniecznie trzeba do nich w odpowiednim czasie powrócić.
Można też zmienić scenariusz lekcji, tak, aby wykorzystując pytanie przejść do czegoś, co miało być później, ale dzięki obecnemu zainteresowaniu warto się tym zająć już teraz.
-
Można odpowiedzieć na pytanie ucznia i dalej je rozwinąć: “Twoje pytanie nasunęło mi myśl o innym pytaniu ….” Uczeń wtedy jest doceniony za swoje pytanie.
Szkoła powinna być przestrzenią, w której pytania są mile widziane i stanowią integralną część nauki.
Korzystałam z artykułu Emmy Chiappetta
https://www.edutopia.org/article/4-ways-encourage-students-ask-questions