W tym wpisie – jakie korzyści może przynieść codzienne szkicowanie rozwijającej się rośliny.

 

Na studiach z pedagogiki waldorwskiej polecono nam rysowanie wybranej rośliny codziennie i o tej samej porze dnia. Było to dawano temu, a do tej pory pamiętam to doświadczenie. Rysując roślinę obserwowałam wnikliwie zmiany w niej zachodzące, kształt liści i kwiatów. Wykonywałam to zadanie przez kilka 2 lub 3 tygodnie. Obserwowałam roślinę w sposób, który nie byłby dostępny, tylko gdybym na nią patrzyła. Był to rodzaj medytacji.

Znalazłam artykuł Selim Tlili, która proponuje wykonanie takiego polecenia uczniom szkoły średniej. Choć ja uważam, że można je wykonywać w każdym wieku.

Nie chodzi o to, aby nauczyć ich rysowania, chodzi o to, aby nauczyć ich widzenia. Jest to wyzwanie w postaci regularnego zajęcia wykonywanego codzienne przez pewien czas. Uczniowie przeważnie nie maja takich zadań zadawanych w szkole, a uczy ono ich systematyczności i koncentracji.

Gdy tylko patrzymy na coś, oczy szybko przeskakują, chwytając kontur, szukając najważniejszych cech. Mózg nie przetwarza obrazów w pełni, raczej porównuje obraz z tym, co już wcześniej widział. Obserwując zauważamy 80 procent szczegółów obrazu, aby mózg zauważył pozostałe 20 procent szczegółów, trzeba patrzeć dłużej. Jednak wpatrywanie się w coś przez 10 -15 minut jest trudne i nużące. Lepsze jest szkicowanie, bo w naturalny sposób zmuszeni jesteśmy do obserwacji.

Warto polecić szkicowanie rośliny, której łatwo zaobserwować jej wzrost. Może to być fasola, seler, ziemniak, czerwona cebula lub ząbek czosnku.

Można dać uczniom kilka wskazówek, jak szkicować. Na przykład:

1. Trzymaj ołówek (nie długopis) lekko, aby móc delikatnie szkicować i łatwo ścierać.
2. Naszkicuj linie siatki na środku strony, zawsze te same.
3. Uchwyć kształt geometryczny rośliny i jej proporcje.
4. Przyglądaj się stale roślinie, niech patrzenie zajmie ci 60 procent czasu szkicowania.
5. Szkicuj najwyżej przez 10 do 15 minut
6. Poświęć czas tylko na szkicowanie, nie rób w tym czasie niczego innego.
7. Szkicuj roślinę każdego dania o tej samej porze i w tym samym miejscu.

Nie ważne, czy rysunek jest „ładny”, najważniejsza jest uchwycenie zmian.

Szkicujący człowiek „zaprzyjaźnia” się z rośliną, ma z nią szczególny związek.

Warto zapisywać obserwacje w specjalnym zeszycie. Pomaga to w opanowaniu słownictwa, takiego jak: korzeń , łodyga i cebula. Dzięki zapisowi uczniowie  mogą uchwycić to, co zauważają.

Zamiany początkowo trudne są do zauważenia, ale po pewnym czasie widać, jak roślina się zmienia. Tak samo dzieje się z człowiekiem – nie widzimy zmian z dnia na dzień, ale widzimy je przeglądając zdjęcia wykonane w czasie.

Można pomoc uczniom w zapisach zadając im pytania:

• Czy zaszły jakieś zmiany w korzeniach?
• Czy łodyga uległa jakiejkolwiek zmianie w kontakcie z wodą?
• Jaki zmienił się kolor i kształt?

Szkicowanie tej samej rośliny każdego dnia może wydawać się na początku nudne, ale wykonanie tego zadania daje wiele satysfakcji.

Szkicując etapy wzrostu, uczniowie uczą się cierpliwości, głębokiej obserwacji i praktycznych umiejętności związanych z uprawą roślin.

Takie doświadczenie pamięta się przez całe życie.

Inspiracja artykułem Selim Tlili

https://www.edutopia.org/article/using-sketching-science-class?utm_content=linkpos3&utm_campaign=weekly-2025-05-07&utm_medium=email&utm_source=edu-newsletter