Znalazłam artykuł Kristin Raja, jego tematyka jest mi bardzo bliska, dotyczy prowadzenia dziennika towarzszącego procesowi uczenia się. Bliska, gdyż od lat proponuję w Polsce OK zeszyt, który ma wiele z tym pomysłem wspólnego.
Kristin Raja w swoim artykule pisze o dzienniku matematycznym w przedszkolu. Może to jest pomysł do poszerzenia naszego OK zeszytu o poziom przedszkolny?
Głównym celem dziennika jest używanie go do refleksji nad uczeniem się.
Okazało się, że zapisywanie jest też korzystne na matematyce , chodzi o możliwość wyjaśniania, uzasadniania i udowadniania własnego myślenia matematycznego poprzez pisanie i ilustrowanie.
Czemu służy dziennik w przedszkolu?
Pozwala (uczniom, nauczycielowi i rodzicom ucznia) na uchwycenie rozumowania ucznia i oceny, co już uczeń rozumie, a czego nie. Przedszkolaki przychodzą do szkoły już z pewnym własnym doświadczeniem i często ze sprecyzowanymi zainteresowaniami, dziennik umożliwia poznanie potrzeb ucznia, aby dostosować do nich proces nauczania.
Uczniowie (też przedszkolaki) są podekscytowani możliwością korzystania ze swoich dzienników jako miejsca do rysowania, pisania i wyrażania swoich pomysłów, mają też poczucie własności i dumy z tych dzienników.
Nauczyciele mogą opracować dla uczniów pytania pomocnicze, które pomagają uczniom w myśleniu. Najlepiej, gdy uczniowie mogą najpierw porozmawiać w parach lub w małych grupach na temat odpowiedzi na zadane pytania, omówić swoje pomysły i skorzystać z tego, co wiedzą inni. Nauczyciele mogą przysłuchiwać się rozmowom uczniów i wnioskować w jakim kierunku postępuje nauka.
Najlepiej, gdy pytania lub polecenia nauczyciela dla uczniów są powiązane z rzeczywistością i mogą mieć kilka możliwych odpowiedzi, aby mogli podejść do sytuacji na różne sposoby. Przyczynia się to do bogatych dyskusji i wymiany pomysłów.
Nawet w tak młodym wieku widzimy, jak uczniowie różnie podchodzą do problemów matematycznych. Aby zrozumieć problem wykorzystują – obrazy, słowa i materiały pomocnicze i to co już na dany temat wiedzą.
Dzieci mogą rysować w swoich dziennikach, przedstawiać graficznie problem. Jest to niezwykle pomocne w myśleniu matematycznym.
Klika przykładów:
- Pytanie: Co ma cztery części?
Uczniowie mogą narysować psa i jego cztery nogi, stół, ale też wskazać na zegarze godziną czwartą. Ważne jest to, że uczniowie samodzielnie dochodzą do odpowiedzi.
- Polecenie: Mamy zbudować pociąg z 5 klocków w dwóch kolorach. Jak może wyglądać taki pociąg?
Dzięki temu poleceniu uczniowie mogą wykonać wiele rysunków pociągów. W rezultacie dochodzą do rozwiązania zadania: podziel liczbę 5 na dwa składniki.
Po wykonaniu rysunku, można zapytać dzieci, czy istnieje inna możliwość dla tego pociągu? Można się pokusić o znalezienie wszystkich pociągów tego typu. Dzieci mogą pokazywać kolejne i wspólnie można się zastanowić, czy żadnego pociągu nie ominęliśmy i dlaczego?
- Gdy uczniowie uczą się, jak porównywać liczby do 10 i używać słownictwa – „więceji mniej”, można zadać uczniom polecenie: Narysuj osiem balonów i mniej niż osiem prezentów. Każde z dzieci może narysować dowolną liczbę (mniej niż 8) prezentów. Dalej można porównywać kto narysował mniej, a kto więcej. Warto zapytać uczniów, skąd wiedzą, że ich rysunek przedstawia mniej prezentów niż balonów?
Dzięki wypełnianiu przez uczniów dzienników, nauczyciel może śledzić tok rozumowania ucznia, dawać mu informację zwrotną na bieżąco, a rodzice mogą włączyć się w obserwację procesu uczenia się dziecka.
Dzienniki matematyczne mogą być prowadzone na każdym poziomie, ale w zależności od poziomu będą wyglądały inaczej.
W naszym polskim OK zeszycie (w szkole) zakładamy, że powinny w nim się znaleźć: cele, kryteria sukcesu do zadania, sprawdzianu i lekcji, refleksja ucznia i informacja zwrotna nauczyciela do pracy ucznia. Na poziomie wczesnoszkolnym, gdy uczniowie nie potrafią sprawnie pisać, te elementy przedstawiane są ikonami. Część nauczycieli przedszkolnych wykorzystuje OK zeszyt w przedszkolu, szczególnie na poziomie zerówki.