W dzisiejszym świecie czekanie może wydawać się naprawdę trudne — zwłaszcza, gdy tak wiele rzeczy dzieje się natychmiast. Dla dzieci jest to duży problem, zabawki zapraszają do zabawy, jednym naciśnięciem guzika można wprawić zabawkę w ruch, telewizja i media przyciągają, różne propozycje znikają, gdy nie zareaguje się natychmiast. Cierpliwość jest bardzo potrzebna w uczeniu się nowych umiejętności.
Nauka czekania to ważna umiejętność. Cierpliwość pomaga dzieciom radzić sobie z dużymi emocjami, kontaktować się z rówieśnikami, próbować czegoś nowego.
Dla nauczycieli pracujących z dziećmi w wieku przedszkolnym i w klasach początkowych wyzwaniem jest uczenie dzieci cierpliwości, i uczynienie praktyki czekania. Jeśli to uda się, to uczniowie w dalszym swoim życiu będą mogli z tej umiejętności korzystać.
Cierpliwości i jej brak
Cierpliwość to coś więcej niż tylko godna podziwu cecha — to podstawowa umiejętność, która wpływa na zdolność dziecka do skupienia się, rozwiązywania problemów i budowania silnych relacji. Badania wykazały, że dzieci, które rozwijają umiejętność odraczania gratyfikacji, mają tendencję do lepszych wyników w nauce, wykazują się opanowaniem emocji i większą wytrwałość.
Brak cierpliwości może prowadzić do frustracji, impulsywności i trudności w interakcjach społecznych. Dzieciom niecierpliwym trudno jest czekać na nagrodę.
Cierpliwość jest umiejętnością, którą można rozwijać poprzez praktykę. Cierpliwość jest związana z regulacją emocjonalną — umiejętnością rozpoznawania i zarządzania swoimi uczuciami.
Sposoby na ćwiczenie cierpliwości
Własny przykład
Pierwsza sprawa to dawanie przykładu. Jeśli nauczyciel jest cierpliwy, to też uczniowie zaczynają go naśladować. Dzieci uczą się, obserwując dorosłych wokół siebie.
Nauczyciel może pokazywać, że radzi sobie z niecierpliwością przez branie głębokiego oddechu lub opowiedzieć uczniom o tym, co w danym momencie myśli i jak sobie radzi z emocjami.
Na przykład może powiedzieć:
- „Nie mogę się doczekać rozpoczęcia zabawy, ale najpierw weźmy głęboki oddech i upewnijmy się, że wszystko mamy gotowe”.
- „Wiem, że trudno jest czekać, ale pomyślmy, co zrobimy, gdy nadejdzie nasz czas!”
Cierpliwy nauczyciel pokazuje, że jest to cenna umiejętność, a nie przeszkoda.
Czas oczekiwania
Polega na włączeniu celowych przerw. Na przykład zamiast wywołania do odpowiedzi ucznia, który się zgłasza, lepiej dać uczniom czas na zastanowienie i wylosować ucznia do odpowiedzi. Ta praktyka, znana jako czas oczekiwania, zachęca do głębszej refleksji i ogranicza impulsywne odpowiadanie.
Gry
Nauka oparta na zabawie i grach jest również narzędziem do nauczania cierpliwości. Gry wymagają czekania na ruch innej osoby, na swoją kolejkę. Uczniowie w grach muszą współpracować, muszą czekać na ruch rówieśników, pomaga to im zrozumieć wartość cierpliwości w osiąganiu wspólnego celu.
Docenianie
Jeśli dzieci zrozumieją lekcję cierpliwości, to nauczyciel może ich za to docenić, chwaląc momenty udanego czekania.
Na przykład może powiedzieć: „Widziałem, jak spokojnie czekałeś na swoją kolej!”. Warto zapytać uczniów: „Jak się czuliście czekając?” lub „Co pomogło ci zachować cierpliwość?”.
Opóźnienie nagrody
Można proponować uczniom projekty wymagające czekania.
Na przykład dać polecenia z opóźnioną gratyfikacją takie jak: obserwowanie, jak gąsienica zmienia się w motyla lub sadzenie nasion i obserwowanie ich wzrostu lub rysowanie codziennie rośliny i obserwowanie zmian.
Uważność
Cierpliwość można ćwiczyć poprzez uważność, np. skupianie się na głębokim oddechu, praktykowanie relaksu.
Opowiadanie historii
Czytanie i opowiadanie historii, w których bohaterowie ćwiczą cierpliwość, mogą pomóc dzieciom dostrzec jej znaczenie. Po przedstawieniu historii warto o niej z dziećmi porozmawiać. Można zadać pytania:
- „Jak myślisz, co czuła postać, kiedy musiała czekać?”
- „Co pomogło im zachować cierpliwość?”
- „Czy kiedykolwiek musiałeś na coś czekać? Jak się z tym czułeś?”
Odgrywanie ról
Odgrywanie ról, w których dzieci odgrywają scenariusze wymagające czekania (np. stanie w kolejce, czekanie na działanie).
Uświadamianie korzyści
Warto podsumować korzyści z czekania. Można zapytać uczniów: „Co byśmy stracili, gdybyśmy nie poczekali?”; „Czy warto było poczekać?”.
Rodzice
Można pomóc rodzinom w rozwijaniu cierpliwości, poprzez wplatanie tej koncepcji w codzienne doświadczenia dzieci. Można zachęcić rodziców, aby w czasie czekania (np. w kolejce w sklepie lub podczas czekania na wydarzenie) porozmawiali z dziećmi o cierpliwości w czekaniu. Rodzice mogą modelować spokojne czekanie, mogą powiedzieć: „Naprawdę chcę szybko zapłacić, ale widzę, że są przed nami ludzie, więc wezmę głęboki oddech i poczekam na swoją kolej”.
Rodzice mogą też czytając lub powiadając historię zwracać uwagę na cierpliwość.
Rodzice również mogą zamienić czekanie w grę, pytając: „Co zabawnego możemy robić podczas czekania?” lub „Czy przypominasz sobie, chwile czekania, które się opłacały?”.
Cierpliwość powinna być konsekwentnie wzmacniana w pozytywny sposób, wtedy dzieci zaczynają postrzegać ją nie jako frustrację, ale jako umiejętność.
Budowanie cierpliwości u dzieci nie polega na całkowitym wyeliminowaniu frustracji, tylko na pomaganiu dzieciom w zrozumieniu, że czekanie może być satysfakcjonujące.
Inspiracja artykułem Cara Zelas
https://www.edutopia.org/article/teaching-young-children-patience-schoolhttps://www.edutopia.org/article/teaching-young-children-patience-school
0 komentarzy