Każdy w swoim życiu spotyka się z osobą, która ma cechy narcystyczne. Kontakt może być trudny zarówno dla przełożonego, podwładnego jak również w kontaktach osobistych. Kilka rad, jak postępować z takimi osobami.
Najpierw kilka informacji:
- Nie każda osoba skupiona na sobie ma cechy narcystyczne. Termin „narcyz” jest bardzo szeroki. Kliniczne narcystyczne zaburzenia osobowość ma około 1,6% obywateli USA.
- Cechy narcystyczne są powiązane z obszarami odpowiedzialnymi za empatię, samoświadomość i regulację.
- W kontaktach z osobą narcystyczną pomaga zachowanie równowagi, wyznaczanie granic i unikanie manipulacji.
- Aby chronić swoje dobre samopoczucie w kontaktach z osobą narcystyczną dobrze jest nie angażować się, ustalać granice lub odejść od szkodliwych interakcji.
Neurobiolodzy odkryli, że osoby z cechami narcystycznymi są zaprogramowani, aby intensywnie skupiać się na swoich potrzebach i często mają trudności z zobaczeniem rzeczywistości od innej strony. Pragną zewnętrznego potwierdzenia podziwu dla siebie. Osoba narcystyczna zmienia kierunek rozmowy na siebie. Jeśli nawet rozmówca rozpoczyna rozmowę na swój temat, to przekierowuje ją na siebie.
W kontaktach z taką osobą pomocne mogą być dwie techniki: głębokie słuchanie i skuteczna asertywność.
- Głębokie słuchanie
Głębokie słuchanie obniża u narcyza potrzebę dominacji. Jego potrzeba uwagi zostaje zaspokojona. Wystarczy parafraza: „Wygląda na to, że to była dla ciebie naprawdę trudna sytuacja”. Może to pomóc osobie poczuć się wysłuchanym i zmniejszyć jego potrzebę eskalacji lub manipulacji.
Głębokie słuchanie nie polega na zgadzaniu się z rozmówcą. Jest to sposób na strategiczne zarządzanie rozmową, dzięki któremu utrzymuje się kontrolę nad własną reakcją.
- Skuteczna asertywność.
Polega na utrzymaniu swojego stanowiska bez dominacji. Osoby narcystyczne często przekraczają granice, co sprawia, że konieczne jest jasne i spokojne wyrażanie swoich potrzeb. Zamiast nadmiernie się tłumaczyć lub usprawiedliwiać (co wywołuje debatę), można spróbować odpowiedzieć stanowczo, ale neutralnie: „Rozumiem twoją perspektywę, ale widzę to trochę inaczej” lub „To bardzo ciekawa perspektywa, trochę się różni od mojej”
Chodzi o wyrażanie swoich potrzeb, zwiększenie szansy na wysłuchanie z zachowaniem szacunku do siebie samego.
- Ustalenie granic
Rozmowa z osobą (o cechach narcystycznych) może przerodzić się w obwinianie lub manipulację, można łatwo utracić w niej kontrolę, Można powiedzieć: „Rozumiem cię, ale skupmy się na tym, co możemy z tym zrobić teraz”.
Jeśli osoba nie przestaje atakować i zostaje w swojej narracji, to najlepiej zakończyć rozmowę, lub odłożyć ją na inny czas. Wycofanie się jest najlepszą opcją.
- Nie brać do siebie krytyki
Osoba narcystyczna broni obrazu samego siebie poprzez krytykę innych i atak. Nie dotyczy to rozmówcy, bardziej świadczy o krytykującym, niż o rozmówcy. Warto umocnić się w swojej wartości i nie brać krytyki do siebie.
- Odejście
Nie ma powody znosić krzywdy, nadużyć lub manipulacji. One osłabiają jakość życia i wyczerpują emocjonalnie. Decyzja o przerwaniu kontaktu nie polega na poddaniu się — lecz na odzyskaniu energii, ustaleniu mocnych granic i odmowę wpadnięcia w pułapkę krzywdy.
Warto przeanalizować, czy rozmowa daje szansę na zatrzymanie ataku i przejście na inny poziom, jeśli nie, to nie trzeba jej kontynuować.
Zdani na kontakt z narcyzem powinniśmy szukać pomocy u przyjaciół i nawet w ośrodkach specjalistycznych. Ochrona zdrowia psychicznego i fizycznego jest podstawą prawdziwej odporności na konflikty.
Inspiracja artykułem profesora na Uniwersytecie Nowojorskim w Langone i współautora książki Conflict Resilience – dr Jolel Salinas
Początek formularza
0 komentarzy