Czy komiksy mogą pomagać w uczeniu się? Czy czytanie i tworzenie komiksów sprzyja kształceniu umiejętność czytania i pisania?
Odpowiedź nie jest oczywista, nie wszyscy nauczyciele odpowiedzą bez wahania – tak. Niektórzy nawet wyrażają się o komiksach niepochlebnie, krytykując ich wartość – przecież tekstu w komiksach nie jest dużo i przekaz jest ograniczony.
Moim zdaniem komiksy zachęcają dzieci do czytania, i nie tylko dzieci, dorosłych też. Nawet książki zawierające ilustracje bardziej zachęcają do ich czytania.
Można spróbować włączać komiksy do nauczania różnych przedmiotów w szkole.
Komiks jest połączeniem przekazu słownego z ilustracją graficzną. Wykorzystuje więcej środków przekazu niż sam tekst.
Prawie wszyscy uczniowie są zafascynowani komiksami i to jest też powód, aby wykorzystać komiks w nauczaniu i łatwiej dotrzeć do uczniów.
Oprócz przedstawiania uczniom gotowych komiksów na temat poznawanego tematu, można ich zachęcić do tworzenia własnych.
Nie każdy z uczniów odważa się rysować, niektórzy mogą nie wierzyć w swoje zdolności rysunkowe i z tego powodu nie mieć odwagi. Trzeba koncentrować się na przekazie, a nie na jakości rysunków. Ważny jest przekaz!
Można też korzystać z gotowych wzorów z internetu lub z gotowych grafik lub zdjęć, ale powinny one ścisłe korespondować z przekazem.
Na początek można zachęcić uczniów, aby ilustrowali czytany tekst. Przy czym ważne jest, aby wykonana grafika odzwierciadlała przekazywaną myśl lub sytuację. Nie mogą to być zwykle ilustracje, chodzi o to, aby wspierały przekaz.
Obserwuję w interncie tendencję do używania gotowych grafik, które można byłoby użyć do każdego tematu, one nie przekazują myśli, są bezosobowe i tego w komiksach „uczących” należałoby unikać.
Sporządzanie rysunków przekazujących myśl, uczy formułowania w skondensowanej formie najważniejszych idei. Jako potwierdzenie można pomyśleć o żartach rysunkowych, które często nie są zbyt piękne dla klasycznego gustu, ale przekazują „w punkt” – o co chodzi.
Rysunki w komiksie mogą mieć tak zwane dymki, do wpisania tekstu. W nich mogą być ciekawe cytaty z czytanych tekstów lub propozycje dotyczące tego, co zilustrowany bohater mógł w danej chwili myśleć. Narracja wizualna ma uzupełniać narrację tekstową.
Następny etap polega na ty, że uczniowie sami stają się autorami powieści graficznych. Można podzielić temat na części i każdej grupie uczniów przydzielić inną z nich. Przedstawiciel grupy może opowiedzieć o rysunku i w ten sposób reszta klasy może dowiedzieć się, czego dotyczyła dana część. Całość może wyjść imponująco.
Komiksy na innych przedmiotach niż literatura też mają rację bytu. Mogą być podsumowaniem działu lub ujęciem najważniejszych pojęć lub ilustracją skojarzeń.
Mapy myśli, które zostały docenione przez naukowców zajmujących się nauczaniem, są jakby wstępem do komiksów.
Jeśli uczniom tylko pozwolić, to ich wyobraźnia potrafi rozszerzyć mapę o ilustrujące rysunki pojęć i wyjaśniające strzałki.
Rysunki pomagają lepiej zapamiętać przekazywane treści, gdyż utrwala się nie tylko przekaz werbalny, ale też wzrokowy.
Weźmy przykłady matematyczne:
- Popularne są wizerunki symbolów mniejszości i większości opartych na rysunku dziobu ptaka.
- Lepiej też zapamiętać pojęcie funkcji rosnącej i malejącej, gdy zilustrujemy je przy pomocy człowieka wchodzącego lub schodzącego z góry.
Za moich dziecięcych czasów komiksy nie były zbytnio popularne, ale mnie zawsze się podobały. Dlatego miedzy innymi swoje książki okraszam rysunkami, sama mam przyjemność ich tworzenia, ale mam też nadzieję, że wzmacniają przekaz.
Opublikowałam też jeden komiks pt.: OKmiks (poświęcony mojemu własnemu pomysłowi – OK zeszyt). Jego zestawienie jest na rysunku powyżej.
Można go pobrać ze strony: https://oknauczanie.pl/o-autorce-i-publikacje
Podsumowując: nauczanie z komiksami można zacząć od prezentacji komiksów, ilustrowania czytanego tekstu, sporządzanie notatek do tekstu, do tworzenia samemu komiksów.
Polecam artykuł Tim Smyth zatytułowany: Add Comics and Graphic Novels to All Classes
https://www.middleweb.com/48089/add-comics-and-graphic-novels-to-all-classes/?utm_source=substack&utm_medium=email
Można w nim znaleźć dalsze odnośniki do tworzenia z uczniami komiksów.
Zachęcam do wykorzystania komiksów w nauczaniu różnych przedmiotów, jest to nie tylko pożyteczne ale też przyjemne.