Szkoły i nauczyciele, którzy chcieliby ograniczyć lub wręcz porzucić ocenianie przy pomocy stopni, na rzecz oceny kształtującej, stają przed problemem w postaci konieczności  wystawienia uczniom stopni na koniec roku.

Co proponuje oceniania kształtujące w sprawie oceniania?

Ocenianie kształtujące proponuje:

W trakcie procesu uczenia się oceniać kształtująco, a na koniec działu/tematu – sumujący stopień.

Nauczyciel ustala i informuje uczniów, które sprawdziany będą oceniane kształtująco – informacja zwrotna, a które sumująco – stopień. Może to być ustalenie typu:

• wypowiedzi ustne i kartkówki – ocena kształtująca, sprawdziany – stopień,
• sprawdziany próbne oceniane kształtująco, a klasówki ostateczne sumująco,
• wszystko w trakcie procesu uczenia się oceniamy kształtująco, a na koniec działu/tematu – sumujący stopień.

Ocenianie kształtujące zastrzega rozdzielenie oceny kształtującej od sumującej!

Ustalenia powinny być podjęte na początku roku i podane uczniom jako niezmienne.

Stopień na koniec roku może być wystawiony na podstawie ocen sumujących osiągniętych w ciągu roku szkolnego.

Zalety: Uczniowie wiedzą w jaki sposób będą oceniani, nie są zaskakiwani, ani sposobem oceniania, ani oczekiwaniami nauczyciela w stosunku do ich pracy.

W czasie procesu uczenia się nie są oceniani stopniami, co powoduje, że zmniejsza się tendencja uczenia się dla stopni.

Trudności: Nauczyciel musi ustalić sposób oceniania, przekazać go uczniom i konsekwentnie go stosować.

Jak w ocenianiu kształtującym ustalać stopień na koniec roku?

Wielu nauczycieli decyduje się na samooceną uczniowską.

Nauczyciel w ciągu roku szkolnego ocenia uczniów tylko przy pomocy informacji zwrotnej. Uczniowie o tym wiedzą i w czasie procesu nauczania zbierają dowody swoich osiągnięć – wykonane prace, poprawione prace, dodatkowo wykonane zadania, prezentacje projektów. Pod koniec roku uczeń przedstawia nauczycielowi swoje „dowody” i sam proponuje ocenę końcową – stopień. Jeśli zdaniem nauczyciela samoocena ucznia nie będzie zgodna z opinią nauczyciela, to mogą wspólnie przejrzeć dowody, które przygotował uczeń.

Zalety:  Budowanie samodzielności i odpowiedzialności ucznia za swoje uczenie się. Wdrażanie ucznia do samooceny.

Trudności: Opór ze strony rodziców, którzy są przyzwyczajeni do oceniania na bieżąco przy pomocy stopni. Poświęcenie przez nauczyciela czasu na rozmowę z każdym uczniem i prowadzenie tej rozmowy w partnerski sposób.

Jednak największą trudnością jest to, że uczniowi trudno jest samemu ustalić dla siebie stopień, nawet przy ustalonych kryteriach sukcesu.

Jedną z propozycji jest oceniania SOK – Sprawnościowy OK