Wiele przedmiotów w szkole jest nauczanych jako zbiór abstrakcyjnych pojęć, ich klasyfikowanie i analizowanie, może nie być dla uczniów ciekawe. Matematyka jest tu bardzo trafnym przykładem, choć nie jedynym. W obliczu konieczności realizacji podstawy programowej, coraz trudniej jest sprawić, by zajęcia z matematyki były istotne w życiu uczniów. Kilka pomysłów, jak można wprowadzić do nauczania matematyki poczucie sensu i ciekawości. Te wskazówki mogą być również przydatne w nauczaniu innych przedmiotów.
Połączenie z zainteresowaniami ucznia
Najlepiej, gdy uczniowie znajdują osobiste powiązania, z tym czego się uczą na lekcji matematyki. Trzeba poznać zainteresowania uczniów, i połączyć z nimi program nauczania.
Na przykład przy poznawaniu równań kwadratowych można polecić uczniom zapis wysokości piłki rzucanej przez żonglera. Albo można poprosić uczniów, aby opisali wzór znanego mostu wiszącego, który ma kształt paraboli.
Połączenie ze środowiskiem
Poza zainteresowaniem własną osobą uczniowie często interesują się wydarzeniami w swoim środowisku i w społeczeństwie. Przy różnych wydarzeniach można sięgnąć do zastosowania matematyki. Najlepiej jeśli uda się powiązać matematykę z rozwiązaniami rzeczywistych problemów społeczności.
- Na przykład można wykorzystać właściwości czworokątów do zbudowanie przez uczniów latawca. Tak zrobiła autorka artykułu, z którego korzystam, przy okazji święta latawca.
- Na przykład: Można zaangażować uczniów w opracowanie danych zanieczyszczenia wody.
Zaangażowanie uczniów w działania społeczności lokalnej pomaga im zobaczyć, w jaki sposób matematyka stosuje się w realnym świecie.
Połączenie z kulturą
Kultura rozumiana jest tu bardzo szeroko. Może oznaczać powiązanie treści matematycznych z kwestiami sprawiedliwości społecznej, wykorzystanie aktualnych trendów w popkulturze lub nawiązanie do kultur rodzinnych lub historii przodków.
Na przykład przy uczeniu się geometrii uczniowie mogą przyjrzeć się architekturze – w jaki sposób widać w niej symetrie i przekształcenia.
Można też opracowywać wskazane dane, aby wyciągać wnioski dotyczące trendów społecznych, na przykład migracji ludności.
To świetny sposób, aby pomóc uczniom poszerzyć ich poglądy na stosowanie matematyki.
Znaczenie w świecie rzeczywistym
Najważniejsze jest udzielanie uczniom odpowiedzi na pytanie: „Kiedy będę tego potrzebować?”. Łączy się to z pytaniem: „Gdzie w prawdziwym świecie matematyka ma znaczenie?”
W miarę jak matematyka, której uczą się uczniowie, staje się coraz bardziej abstrakcyjna, odpowiedzi na pytania stają się coraz trudniejsze. Najczęściej nauczyciel udziela odpowiedzi: „Matematyka uczy logicznego myślenia” I to jest prawda, ale taka odpowiedź nie zadawala wszystkich uczniów.
Warto dążyć do pokazania uczniom:
- W jaki sposób umiejętność (niekoniecznie treść), której uczniowie się uczą, łączy się z umiejętnościami potrzebnymi w różnych innych dziedzinach życia?
- Jakie zjawiska naturalne są modelowane lub badane za pomocą prezentowanych treści?
Na przykład uczniowie mogą nie umieć opisać wykresem funkcji wielomianowej jakiegoś zjawiska (np. związanego z giełdą), ale mogą analizować podany już wykres i wyciągać wnioski. Podobnie, uczniowie mogą nie potrzebować w przyszłości korzystać z funkcji logarytmicznych, ale mogą połączyć logarytmy ze skalą Richtera, aby zrozumieć jej znaczenie w analizie trzęsień ziemi.
Wraz z nauczycielami matematyki opracowaliśmy kilka lat temu 19 lekcji matematyki, w których widać zastosowanie matematyki licealnej. Polecamy: https://oknauczanie.pl/po-co-mi-to
lub: https://www.cen.gda.pl/download/wp-content/uploads/2019/02/po_co_mi_to_0.pdf.
Planując lekcję, warto mieć na uwadze te cztery połączenia z: zainteresowaniami, środowiskiem, kulturą i światem rzeczywistym.
Najlepiej byłoby, gdyby takie propozycje znajdowały się w podręcznikach (i to z możliwością wyboru), ale niestety rzadko można je tam spotkać.
Korzystałam z artykułu Kristen Moore
https://www.edutopia.org/article/how-make-math-concepts-feel-relevant-students/