Nikt nie lubi popełniać błędów, a już szczególnie publicznie. Dlatego uczniowie nie lubią popełniać błędów w obecności rówieśników. Ta niechęć prowadzi do unikania porażki w nadziei na zachowanie poczucia tożsamości i skuteczności. Jest to obrona przed złą opinią społeczności.
Strach przed popełnieniem błędu podważa pewność siebie uczniów i powoduje niechęć do uczenia się. Konsekwencje mogą trwać całe życie.
Jeśli uczniowie otwarcie akceptują błędy, jako część procesu uczenia się i także uznają ich wewnętrzną wartość, to stają się ekspertami od własnego uczenia się.
Cztery sposoby, jak oswoić błędy:
- Nauczyciel akceptujący błędy
Jeśli chcemy nauczyć uczniów tolerancji na błędy, musimy zacząć od swojego stosunku do błędów własnych i uczniów. Nauczyciel może pokazywać uczniom, że sam popełnia błędy i że błędy są nieuchronne, na przykład może głośno powiedzieć: „Powinienem to lepiej zapisać” lub „To nie zadziałało. Lepiej zacznę od nowa”.
Zmienić się musi również podejście do recenzowania prac uczniów, nauczyciel powinien odejść od szukania błędów na rzecz doceniania tego, co zostało dobrze zrobione. Szczególnie, gdy praca jest wykonywana, gdy uczeń się dopiero uczy.
Pożądane jest również pozwolenie uczniom na popełnienie i prowadzenie błędnego rozumowania, aby sami przekonali się, że trzeba coś zmienić. Nie trzeba natychmiast reagować na popełnione błędy.
- Uwspólnianie błędu.
Stosowanie układanki. Tekst jest podzielony na mniejsze fragmenty. Fragmenty są przydzielane uczniom i poszczególne osoby stają się ekspertami od danych części. Układanka stwarza okazję do zdobycia pewności siebie jako eksperta. W dalszej części polecenia uczniowie mogą wykonywać wspólnie eksperyment, układać materiał w sekwencje, odpowiadać na pytania do całego tekstu itd. Każdy z uczniów dysponuje określoną wiedzą. Podczas tego działania uczniowie wyrażają swoje opinie i optują za sposobem wykonania zadania. Efekt zależy od udziału wszystkich uczniów, za błędy odpowiadają wtedy wszyscy wspólnie.
- Wspólne poprawianie tekstu
Uczniowie otrzymują tekst, poleceniem dla uczniów jest usunięcie z niego zbędnych szczegółów lub uczynienia go jaśniejszym. Podczas tej czynności uczniowie zapoznają się z tekstem i podchodzą do niego krytycznie. Mogą wykonywać polecenie w grupach, a potem porównać końcowy wynik. Na początku uczniowie odpowiadają na pytania: kto, co, kiedy, gdzie, dlaczego i jak. Korzystając odpowiedzi, mogą wyszczególnić najważniejsze informacje w tekście, co posłuży do zmniejszenia ilości treści lub do wykonania streszczenia zawierającego określoną liczbę słów.
Takie ćwiczenia pokazuje, że błędy mogą być zawsze obecne, uczniowie uczą się weryfikowania błędów i tolerancji na nie.
- Modelowanie pracy nad tekstem
Przed zapoznaniem się z tekstem, nauczyciel może zadać uczniom pytania, które skupia ich na poszukiwaniu odpowiedzi w tekście. Mogą to być na przykład pytania:
- Co w tekście jest najważniejsze?
- Jaką główna myśl autor chciał przekazać?
- Czego nie ma tekście, a powinno być?
- Jakie pytanie chciałbyś zadać autorowi?
Takie pytania zwiększają uwagę uczniów poświęconą tekstowi, uczą krytycznego myślenia i zachęcają ich do wyrażania własnej opinii.
Inspiracja artykułem Carl Slater