Korzyść z otrzymanej informacji zwrotnej zależy w dużej części od umiejętności jej przyjmowania. Warto przyjmować informację zwrotną jako okazję do nauki, rozwoju i doskonalenia się. Czasami jest to trudne, gdyż odbieramy ją boleśnie, jako krytykę i naganę. Taki odbiór hamuje możliwość skorzystania z niej i własnego rozwoju.
Ma to miejsce zarówno u osób dorosłych, jak i uczniów.
Dzieje się to najczęściej wtedy, gdy człowiek poświęca dużo wysiłku w wykonaniu pracy, stara się, a krytyczna informacja zwrotna to pomija. Wtedy nasze ego cierpi tracimy wiarę w siebie. Nie jesteśmy w stanie odczytać wskazówek zwartych w informacji zwrotnej i zrozumieć dobre intencje, które kierowały osoba dającą informację zwrotną. Jest to szczególnie bolesne, gdy informację zwrotną przekazuje osoba, którą szanujemy i ma u nas autorytet. Jeśli tak jest u nas dorosłych, to również tak to odczuwają uczniowie.
Dlatego warto pamiętać, że informacja zwrotna ma przede wszystkim zawierać docenienia. Tylko wtedy wskazówka, co trzeba poprawić jest możliwa do zaakceptowania. Druga sprawa – wskazówek powinna być ograniczona ilość. Nie trzeba odnosić się do wszystkiego. Jeśli jest mniej, to jest szansa, że osoba skorzysta ze wskazówek. Za dużo niweluje docenianie i informacja zwrotna nie jest wykorzystywana. Wskazówka musi być konkretna, taka którą otrzymujący ją może wykonać, czyli powinna wpadać w strefę najbliższego rozwoju osoby. Jeśli jest za trudna do wykonania, to nie zostanie zastosowana, a jeśli jest za łatwa, to nie warto się na niej skupiać.
Dający informację zwrotna nie zdaje sobie sprawy, jaką burzę emocji może wywołać. Widać to szczególnie, gdy informację formułuje nauczyciela dla ucznia. Intencje nauczyciela są dobre, chce pokazać uczniowi, jak powinna wyglądać dobrze wykonana praca. Uważa, że czym więcej wskazówek tym lepiej, że nie ma potrzeby doceniać ucznia, bo przecież jego obowiązkiem jest dobrze pracę wykonać. Nauczyciel nie myśli też o wysiłku, który uczeń włożył w przygotowanie pracy, interesuje go przed wszystkim wynik.
Krytyczna informacja zwrotna nie tylko skutkuje tym, że osoba z niej nie skorzysta, ale również podważa chęci dalszego uczenia się. Osoba przyjmuje postawy: ucieczki, zaprzeczenia lub przygotowania do walki.
W szkole ważne jest, aby uczeń zadał sobie pytania:
- Czego mogę się z tej informacji zwrotnej nauczyć?
- Jak ona mi może pomóc w rozwoju?
- Czy to jest opinia o mnie, czy o mojej pracy?
Nauczycielowi może pomóc przeczytania sformułowanej przez siebie informacji „oczami ucznia”. Zastanowienie się, czy uczeń jest w stanie z niej skorzystać i jakie wskazówki są w niej niezbędne, a jakie można pominąć. Ale przede wszystkim, czy jest w niej docenienia pracy ucznia, jego starań i wysiłku.