Nauczyciele w obawie przed tym, że uczniowie nie usłyszeli polecenia często je powtarzają. Uczniowie przyzwyczajają się do tego, że nauczyciel powtarza nawet kilka razy polecenie i nie skupiają się, aby usłyszeć je za pierwszym razem. Nauczyciel jest w trudnej sytuacji, bo jeśli nawet poprosi uczniów o uwagę i ma poczucie, że uczniowie zrozumieli polecenie, to i tak odzywają się głosy: „Co musimy zrobić ?”.
W tym wpisie 6 pomysłów na to, aby powtarzanie polecenia nie było konieczne.
- Uczeń powtarza
Nauczyciel po wygłoszeniu polecenia prosi wybranego z uczniów, aby swoimi słowami powtórzył polecenie. Uczniowie nie wiedzą kogo nauczyciel poprosi, więc starają się uważać.
Można też poprosić uczniów, aby w parach powtórzyli sobie instrukcję.
- Przygotowanie jasnego polecenia w formie instrukcji
Nauczyciel przygotowuje przejrzyste polecenie kierując się kilkoma zasadami:
- Przygotowuje wersję pisemną plecenia.
- Numeruje kroki i używa wypunktowań.
- Używa podtytułów, aby podzielić polecenie na części i ułatwić przeczytanie i zrozumienie go przez uczniów.
- Unika bałaganu wizualnego w poleceniu, np. używa odpowiedniego rozmiaru czcionki.
- Przez cały rok trzyma się ustalonej procedury podawania polecenia.
Warto pytać uczniów, czy forma polecenia jest dla nich odpowiednia.
- Przekazywanie na kilka sposobów
Może to być instrukcja podwójna: pisemna i ustna. Jeśli uczniowie używają komputerów, to może być polecenie zamieszczone w chmurze. Warto, żeby uczniowie mieli dostęp do poleceń również po lekcji.
- Określenie oczekiwań związanych z wykonaniem zadania
Nauczyciel umawia się z uczniami na komunikację przy pomocy symboli. Może to być np. tablica ze światłami:
- zielone – uczniowie mogą swobodnie rozmawiać i poruszać się w wyznaczonych obszarach.
- żółte – podczas wykonywania zadania można się poruszać po uprzednim zgłoszeniu potrzeby do nauczyciela.
- czerwone – uczniowie wykonują zadanie samodzielnie siedząc w ławce.
Światła można też używać jako komunikacji już w trakcie wykonywania zadania:
- Zielone – spokojna praca
- Żółte – zbliża się koniec czasu
- Czerwone – przerywamy prace, aby posłuchać nauczyciela
- Modelowanie przez uczniów
Polecenie przekazuje jeden z uczniów i pilnuje, czy wszyscy zrozumieli polecenie.
W młodszych klasach modelowanie może być rozszerzone o wykonanie zadania, np. polecenie dokładnego wymycia rąk, może być realizowane przez jednego z uczniów z komentarzem nauczyciela – „Popatrzmy na Janka, który stoi przy umywalce. Najpierw lekko odkręca kran. Czego będzie dalej potrzebować? Zgadza się, mydła!…”
- Wyzwanie
Nauczyciel zapowiada, że powie polecenie tylko jeden raz i uczniowie będą musieli dalej sami sobie poradzić. Dzięki temu wzrasta odpowiedzialność uczniów za wykonanie zadnia.
Uczniowie mogą sobie wzajemnie pomagać, ale zasada jest taka, że nauczyciel nie interweniuje.
Korzystałam z artykułu Daniel Leonarda
https://www.edutopia.org/article/repeating-instructions-less