Propozycje pomocy okejowych do zrobienia samemu

Link do artykułu z linkami do materiałów: https://biblioteka.ceo.org.pl/propozycje-pomocy-okejowych-do-zrobienia-samemu/. Pod tym linkiem możecie pobrać materiały do wydrukowania:

• Kalendarz – Czego się nauczyłem?
• Karty „Początek, Koniec i Potrzeby”
• Karta „Kategorie”
• Karta „Kieszeń, kosz i walizka”
• Karta „Podobieństwa i różnice”

Tym razem pomoce, które możesz wykonać sama lub sam, przedstawiam materiały do wydrukowania i wykorzystania. Tak, jak przy pomocach z księgarni Civitas (https://civitas.com.pl/) najważniejsze jest pytanie: Po co ja je używam, co chce osiągnąć dzięki nim?

Bez odpowiedzi na te pytania wszelkie pomoce schodzą do rangi gadżetów i nie mają wpływu na nauczanie i uczenia się uczniów.

• Zakładka

Zacznijmy od zakładki, którą nauczyciel może używać jako zakładkę do książki lub do powieszenia na ścianie, aby przypominała o strategiach oceniania kształtującego, o refleksji uczniowskiej i o użytecznych zdaniach podsumowujących.

Można rzucać kostką i w ten sposób wybierać dla uczniów zdanie podsumowujące. To zapewnia, że stale nie używamy takich samych zdań do dokończenia.

Dlaczego zakładka?

Po pierwsze strategie oceniania kształtującego, mogą być znane i widoczne dla nauczyciela i uczniów, co daje nadzieję, że zostaną powoli wprowadzone do nauczania. Przyjęło się myśleć, że strategie są dla nauczyciela, ale tak samo istotne jest, aby uczniowie je znali i przez to rozumieli poczynania nauczyciela.

Strategie dla ucznia mogą wyglądać tak:

1. Znam cele i kryteria sukcesu (do lekcji, zadania edukacyjnego i sprawdzianu)
2. W klasie organizowane są dyskusje, możemy zadawać pytania i przekazywać nauczycielowi informację, jak chcielibyśmy być nauczani.

• Otrzymuję do swojej pracy informację zwrotną, która pomaga mi dokonywać postępy.

1. Pracujemy w parach i grupach i korzystamy wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności.
2. Jestem na drodze, aby być autorem procesu mojego uczenia się.

Po drugie, zdania podsumowujące są łatwą techniką animowania refleksji uczniowskiej, która jest niezbędna w procesie uczenia się. Warto mieć podpowiedzi takich zdań.

• Kalendarz – Czego się nauczyłam/em?

Niezwykle ważna w procesie uczenia się jest refleksja uczniowska. W kalendarzu proponujemy refleksję podsumowującą. Pod koniec miesiąca razem z uczniami można zastanowić się, czego się przez miesiąc nauczyliśmy. Najlepiej, jeśli zbiegnie się to z końcem jakiegoś tematu. Uczniowie mogą wpisać w kalendarz, to czego się nauczyli, daje to im świadomość, że się nauczyli, nadaje sens uczeniu się i stanowi powtórkę. Jest to blisko idei profesora Johna Hattiego, który propaguje – „widoczne uczenie się”. Początkiem wprowadzania tej idei do nauczania jest uświadomienie uczniom, że się uczą, że ich czas spędzony w szkole ma sens.

Można powiesić kalendarz na ścianie i pod koniec tematu wpisywać w niego – to czego się nauczyliśmy. Można użyć przedstawionego poniżej schematu z obrazkami, ale można też polecić uczniom zrobienie mapy myślowej na dużym papierze lub samemu wykonać rysunki związane z tematem.

Kilka pomysłów, jak można kalendarz wykorzystać:

1. Wieszamy kartkę z kalendarza na ścianie i na koniec miesiąca (bądź po skończeniu jakiegoś działu) razem z uczniami robimy powtórzenie pt. Czego się nauczyliśmy? Dzięki takiemu podsumowaniu uczniowie uświadamiają sobie, czego się nauczyli i lepiej mogą przygotować się do sprawdzianu.
2. Wieszamy kartkę z kalendarza na ścianie i przed sprawdzianem razem z uczniami wpisujemy kryteria sukcesu (nacobezu) do sprawdzianu. Dzięki temu uczniowie wiedzą, jak powinni się przygotować do sprawdzianu i jakie są wobec nich oczekiwania.
3. Wieszamy kartkę z kalendarza na ścianie i na niej zapisujemy terminy sprawdzianów lub treść prac domowych. Dzięki tym zapisom, uczniowie wiedzą kiedy są terminy sprawdzianów i jaka jest treść i termin wykonania pracy domowej.
4. Wieszamy kartkę z kalendarza na ścianie i razem z uczniami przedyskutowujemy, co oznaczają hasła napisane na obrazkach. Daje to szansę na uwspólnianie myślenia o OK zeszycie i buduje partnerstwo pomiędzy nauczycielem i uczniami.
5. Wieszamy kartkę z kalendarza na ścianie i w oznaczonym terminie prosimy uczniów o zapisanie (anonimowo), jak chcieliby, aby nauczyciel ich uczył – RADY DLA NAUCZYCIELA. Dzięki temu nauczyciel może dowiedzieć się, co warto zmienić w jego nauczaniu i jak uczniowie najlepiej się uczą.

Na pewno sami znajdziecie jeszcze inne sposoby wykorzystania tego materiału. Poszczególne kartki trzeba drukować w odpowiednim czasie/miesiącu, najlepiej na sztywniejszym papierze i w kolorze.

Poniżej jedna z kartek kalendarza.

Np. 1

Pojęcie: liczby pierwsze

Przykłady: 3, 17, 19 23, 57

Kontrprzykłady: 2, 10, 72, 55

1. 2

Pojęcie: Samożywność

Przykłady: fotosynteza, rośliny, chemosynteza, sinice, jemioła, rosiczka

Kontrprzykłady: grzyby, samodzielne przygotowanie posiłków, wirusy, łuskiewnik różowy

1. 3

Pojęcie: Oparzenia chemiczne

Przykłady: kwasy, zasady, kret, domestos, akumulator, neutralizacja wodą

Kontrprzykłady: neutralizacja kwasu zasadą, neutralizacja zasady kwasem, wrzątek, promieniowanie UV

Pomoc ta pozwala uczniom na samodzielne zdefiniowanie nowego pojęcia. Dzięki temu uczeń lepiej je zapamiętuje i rozumie.

• Karty dymkowe

W kursie OK zeszyt zaproponowaliśmy nauczycielom stosowanie wklejek. Każda z nich ma jakiś cel związany z jej wypełnieniem. Samych nas zadziwiło, że karty z rysunkami cieszą się takim powodzeniem u uczniów, znacznie większym niż polecenie napisania czegoś na kartce bez rysunku. Możecie potraktować karty dymkowe, jako inspirację do stworzenia własnych.

Karty można pobrać pod linkiem: https://biblioteka.ceo.org.pl/propozycje-pomocy-okejowych-do-zrobienia-samemu/.